Якія навіны з усяго свету нас узрушылі (і зацікавілі) у 2023-м — #ІхНоравы

27/12/2023 - 15:17

#ІхНоравы / коллаж Влада Рубанова, Еврорадио

Кароткі агляд сусветных навін гэтага года. Будзеце чытаць і ўсклікаць: "Сур'ёзна, гэта ўсё здарылася ў 2023-м? А мы і забыліся!”

Контрнаступленне Украіны і наступ вагнераўцаў

Гэты год пачаўся чаканнем контрнаступлення ўкраінскай арміі. Спачатку ўсе чакалі, калі яно пачнецца, потым гадалі, ці пачалося. А потым галоўнакамандуючы УСУ Валерый Залужны даў вялікае інтэрв'ю Washington Post і нагадаў усім гледачам, што гэта, калі што, не шоу.

Ён адкрыта сказаў: раздражняе, калі чуе, маўляў, доўгачаканы "контрнаступ" ідзе павольней, чым чакалася.

"Гэта не шоу. Гэта не шоу, за якім назірае ўвесь свет, на якое робяць стаўкі ці нешта падобнае. Кожны дзень, кожны метр даецца крывёю", — сказаў тады Залужны.

Каб контрнаступленне ішло хутчэй, Залужнаму трэба было больш зброі і перавага ў паветры — то-бок знішчальнікі F-16. Ён сказаў пра гэта ў студзені — але F-16 на ўзбраенні ўкраінскай арміі няма дагэтуль.

Было сёлета і яшчэ адно контрнаступленне, якога, у адрозненне ад першага, не чакаў ніхто. Вагнераўцы раптам развярнуліся і пайшлі ў бок Масквы. Але пацярпелі зноў беларусы.

Частка вагнераўцаў асела ў нас у краіне, і спробы беларускага кіраўніцтва запалохаць імі суседнія краіны сталі прычынай закрыцця некалькіх пунктаў пропуску на мяжы. Так што так, шалёныя чэргі, у якіх вы стаялі днямі на дарозе ў Беларусь, не ў апошнюю чаргу ўтварыліся праз тое, што на беларуска-польскай мяжы цяпер працуе ўсяго адзін пункт пропуску.

Беларускае кіраўніцтва ўжо не хавае, што вагнераўцы загубіліся сярод беларускіх сілавікоў — напрыклад, нядаўна сцяг наймітаў быў заўважаны падчас вучэнняў беларускага спецназа.

Новае гарачае месца

Хацелі вы гэтага ці не, а гэты год прымусіў вас калі не разабрацца ў ізраільска-палестынскім канфлікце, то хаця б паспрабаваць заглыбіцца ў яго.

Ад падзей 7 кастрычніка здрыгануўся ўвесь свет. І мы кажам "увесь свет", бо ў першыя дні вайны Ізраіля і ХАМАС мы (і вы) сутаргава чыталі навіны з рэгіёна, баючыся, што тэракт баевікоў можа абярнуцца для ўсіх нас трэцяй сусветнай вайной.

Памятаеце, як вы сачылі за тым, што адкажа Хезбала і ці захопіць гэты канфлікт увесь рэгіён?

Спрабуючы зразумець, што будзе пасля трагедыі ізраільцян і чаго чакаць найбліжэйшым часам усяму свету, мы размаўлялі з Аляксандрам Фрыдманам. А потым з усім светам у жаху сачылі за гуманітарнай катастрофай у самой Газе.

На гэты момант змянілася няшмат: ХАМАС усё яшчэ ўтрымлівае ізраільскіх закладнікаў, а мірнае насельніцтва Газы пакутуе. На Каляды, якія многія хрысціяне адзначаюць 25 снежня, Папа Рымскі Франццішак заклікаў пакласці канец гэтай вайне, але ў 2024 год мы ўваходзім з яшчэ адным гарачым месцам на карце планеты.

Яшчэ адна краіна можа стаць нармальнай

А Венесуэла сёлета атрымала шанец стаць нармальнай краінай. Каракас і Вашынгтон дамовіліся, што ЗША здымуць частку санкцый у абмен на магчымасць правесці ў краіне нармальныя выбары.

Тут, вядома, беларусы спыталі: блін, а так можна было? Мы расказвалі вам, ці можна было зрабіць гэтак жа ў Беларусі, у гэтым матэрыяле.

І бла, бла, бла

Тым, хто кажа, што глабальнае пацяпленне — гэта бла, бла, бла, рэкамендуем перагледзець фатаграфіі гэтага лета. Турысты страчваілі прытомнасць на экскурсіях у Рыме, а з Грэцыі наогул уцякалі — лясныя пажары ператваралі райскія астравы ў інтэр'еры для здымак фільма-апакаліпсісу.

Турыстам даводзілася літаральна на лодках ратавацца з пяцізоркавых гатэляў, а ва ўладальнікаў нерухомасці і такой опцыі не было.

Але ўжо да зімы на летні апакаліпсіс ўсе забыліся. Галоўны кліматычны саміт ААН (той самы, на які запрасілі Аляксандра Лукашэнку) праводзілі ў Эміратах — сталіцы выкапнёвага паліва. І ў выніковы дакумент саміту не ўвайшлі жорсткія фармулёўкі, у якіх краіны дэкларавалі б намер адмовіцца ад такога віду паліва. Абышліся абцякальнымі фразамі пра "пераход ад выкарыстання выкапнёвага паліва".

Абаронцам клімату засталося ўздыхнуць і сказаць: фармулёўкі саміту нібыта прадыктавала АПЕК.

Нас усё больш цікавяць (і турбуюць) тэхналогіі

А яшчэ сёлета мы пачалі сур'ёзней ставіцца да тэхналогій штучнага інтэлекту. Хтосьці захваляваўся, што чат GPT адбярэ ў яго працу, хтосьці — больш матывавана — перажываў, што такія тэхналогіі будуць спрыяць размнажэнню неправеранай інфармацыі (а чалавек і сам здольны вырабляць яе ў небывалых маштабах).

Увогуле, ШІ пачалі абмяркоўваць на самым высокім узроўні, а не толькі ў айцішных чатах. Еўрасаюз, Вялікабрытанія, Германія, Кітай, Японія і іншыя краіны сабраліся на канферэнцыю, дзе абмяркоўвалі, як працаваць з гэтай тэхналогіяй (дакладней, як яе рэгуляваць).

Асноўнае палажэнне канферэнцыі — ШІ трэба ўкараняць так, каб тэхналогія была бяспечнай, вартай даверу і арыентаванай на карысць чалавека.

А кіраўнік ААН Антоніу Гутэрыш заклікаў зрабіць тэхналогіі штучнага інтэлекту даступнымі па ўсім свеце. А інакш гэта народзіць жахлівую няроўнасць (а мы яшчэ і першую жахлівую няроўнасць у свеце не перамаглі).

Вяртанні

Прыйшоў час успомніць пра нешта добрае. Гэты год быў поўны вяртанняў і прыемных уз'яднанняў. Да нас нечакана вярнуліся... Beatles!

То-бок літаральна — выйшла новая песня гурта з вакалам Джона Ленана. Ага, забылі пра гэтую навіну? Тэрмінова паслухайце сінгл Now and Then.

Тая самая песня

На стварэнне гэтай кампазіцыі, першыя акорды якой Джон Ленан запісаў яшчэ ў 1978 годзе, агулам пайшло 45 гадоў, піша ВВС. І ў працы над ёй узялі ўдзел усе чацвёра музыкаў.

Аснова песні — дэма-запіс, які зрабіў яшчэ Джон Ленан. На "дэмцы" ён падыгрывае сабе на раялі. У сярэдзіне 90-х трое ўдзельнікаў гурта спрабавалі працаваць над ёй, Джордж Харысан паспеў запісаць для песні гітарныя партыі.

А летась два сэры — Пол Макартні і Рынга Стар — завяршылі працу над Now and Then. З дапамогай спецыяльнай і зусім новай тэхналогіі голас Джона Ленана ўдалося аддзяліць ад гукаў раяля і шумоў. І цяпер запіс ідэальны.

Ну што, цяпер у вас ёсць першы трэк навагодняга плэйліста, праўда? Тады завязвайце з чытаннем навін сёлета і бягом за падарункамі (ці настругайце аліўе Лукашука, бо для каго мы пісалі рэцэпт?).