Сустракаў Клінтана, жасціў на АНТ. Хто ён — кіраўнік Мінінфарма Марат Маркаў

13/06/2024 - 14:24

Марат Маркаў / ЗАО "Второй национальный телеканал"

Лукашэнка зноў "ператрос кадры". Замест Уладзіміра Пярцова міністрам інфармацыі прызначаны Марат Маркаў, тэлевядучы і экс-кіраўнік тэлеканала АНТ. А на АНТ замест Маркава прызначаны былы міністр інфармацыі Ігар Луцкі.

Расказваем, які кар'ерны шлях прайшоў новы кіраўнік Мінінфарма перад тым, як заняць крэсла наглядчыка за беларускімі медыя і галоўнага цэнзара.

Міністр інфармацыі без журналісцкай адукацыі

Марат Маркаў нарадзіўся ў 1969 годзе на поўдні БССР, у горадзе Лунінцы. Па паходжанні ён грузін, сваякі жывуць у Грузіі.

Яго маці, Лілія Маркава, 25 гадоў адпрацавала загадчыцай натарыяльнай канторы. У школе №2, якую Марат скончыў у 1986 годзе, яго запомнілі як актыўнага вучня, піянера, члена камсамола.

У дзіцячыя гады будучы міністр двойчы бываў у дзіцячых лагерах "Зубраня" і "Артэк", спяваў і граў на бас-гітары ў школьнай рок-групе. Праз пяць гадоў навучання ігры на скрыпцы ён перайшоў у футбольную секцыю і займаўся барацьбой дзюдо.

Пасля школы Маркаў паступіў у Мінскае вышэйшае інжынернае зенітна-ракетнае вучылішча, дзе атрымаў тэхнічную адукацыю. Падчас службы ў 1994 годзе стаяў у роце ганаровай варты пад БЧБ-сцягам, калі ў Мінск прыехаў Біл Клінтан.

Встречал Клинтона под БЧБ, жестил на ОНТ. Кто он — глава Мининформа Марат Марков

Маркаў у ганаровай варце другі злева ад сцяганосца / "Комсомольская правда"

Аддаўшы 13 гадоў беларускаму войску, Маркаў даслужыўся да намесніка камандзіра ўзвода. Пазней ён скончыў юрыдычны факультэт БДУ і некаторы час працаваў аўдытарам.

Медыяменеджар у пагонах

Але служба офісным клеркам яго не вабіла. Тады Маркаў уладкаваўся ў Беларускае тэлеграфнае агенцтва (БЕЛТА), дзе яго харызму заўважылі і запрасілі ў Адміністрацыю прэзідэнта. Там ён падняўся да першага намесніка кіраўніка галоўнага ідэалагічнага ўпраўлення.

У снежні 2011 года Маркава прызначылі намеснікам старшыні Белтэлерадыёкампаніі. Каб умацаваць свае кіраўніцкія пазіцыі, медыя менеджар-пачатковец скончыў Акадэмію кіравання і аспірантуру, дзе напісаў працу па выбарчых тэхналогіях і тэорыі кіравання.

У другой палове 2010-х Маркаў пачаў выступаць публічна — стаў аўтарам і вядучым праграмы "Буйным планам" на тэлеканале "Беларусь 1". У сакавіку 2017 года ён быў прызначаны старшынёй праўлення АНТ, што дало яму раскрыцца па поўнай.

У 2017 годзе быў праведзены першы з 2006 года адбор вядучых для вяшчання, а ў студзені 2018-га YouTube-канал АНТ першым сярод беларускіх СМІ атрымаў 100 мільёнаў праглядаў. У красавіку 2018 года Маркаў расказваў, што 54% эфіру АНТ складае расійскі кантэнт, астатняя частка — беларускай вытворчасці.

У 2020 годзе Маркаў запусціў уласнае прапагандысцкае шоу — праграму “Марков. Ничего личного". У ёй ён ліслівым і ўгодлівым тонам размаўляе з сілавікамі і чыноўнікамі, піярачы з розных бакоў уладную вертыкаль. Менавіта адтуль родам мемы ад прэс-сакратаркі Лукашэнкі Наталлі Эйсмант, што "дыктатура — наш брэнд", і брыдкія развагі экс-міністра МУС Ігара Шуневіча пра "дзіравых грамадзян".

Прапагандыст з вялікай літары "П"

Пазіцыі ў кіраўнічым актыве Лукашэнкі Маркаў умацаваў у 2020 годзе на фоне пачатку пандэміі каранавіруса. Пакуль аўтакрат расказваў, што эпідэмію выдумалі амерыканцы, сайт АНТ заклікаў грамадзян лячыць смяротны вірус народнымі метадамі — содай і соллю.

Падчас турбулентных прэзідэнцкіх выбараў Маркаў трымаў нос па ветры — і планамерна агітаваў за Лукашэнку. Зрэшты, канал у перыяд пратэстаў моцна ліхаманіла — ля яго ўваходу мітынгавалі, са штата звальняліся журналісты, тэхнічныя супрацоўнікі, топавыя вядучыя.

У выніку канал пры падтрымцы медыядэсанта з Расіі ператварыўся ў пляцоўку для ашалелай прапаганды. І Маркаў зрабіў усё, што ад яго залежыць, каб яна працавала.

Увечары 3 чэрвеня 2021 года ў эфір выйшла гутарка Маркава з экс-рэдактарам Nexta Раманам Пратасевічам, затрыманым 23 траўня пасля прымусовай пасадкі самалёта Ryanair у Мінску. Кэпска загрыміраваны пасля збіцця Пратасевіч падчас інтэрв'ю плакаў, а медыяэксперты назвалі размову "катавальнай". Яна стала яскравым прыкладам новага жанру, які вынайшлі беларускія сілавікі, — "пакаянных" інтэрв'ю.

Вокладка "пакаяннага" інтэрв'ю Маркава з Раманам Пратасевічам / ЗАТ "Другі нацыянальны канал"

Апошнімі гадамі Маркаў прытрымліваўся старой лініі — тапіў "за рэжым" і ўсяляк даводзіў асабістую эфектыўнасць. На фоне вайны ва Украіне ў перадачы "Клуб рэдактараў" ён падтрымаў тэзіс Лукашэнкі пра важнасць размяшчэння расійскай тактычнай ядзернай зброі ў Беларусі.

"Мне вельмі хочацца, таму шта яны [Захад] так мараць нас знішчыць усіх і, не саромеючыся, ужо пра гэта кажуць, каб вынікам гэтага знішчэння было тое, што мы ў атачэнні "Вагнера" і 3214 пілі б спакойна каву дзесьці яшчэ раз на Елісейскіх палях", — разважаў Маркаў у снежні 2023 года.

А ў пачатку гэтага года ён працаўладкаваў сваю дачку Анастасію, выпускніцу юрфака БДУ, да сябе на канал. Дзяўчына вядзе прапагандысцкае шоу "Лікбез BY", у якім хлусіць пра праціўнікаў рэжыму Лукашэнкі.

“Рэвалюцыі не будзе”

Маркаў ужо публічна заявіў, што на новай пасадзе нічога кардынальна мяняць не збіраецца: “Я даволі добра ведаю, як гэтая праца праводзілася, у якіх кірунках. Таму рэвалюцыі ў гэтым плане дакладна не будзе, будзе цалкам ясная і паслядоўная праца".

Зрэшты, мяркуючы з набліжанага да яго тэлеграм-канала "Графач", Маркаў плануе сцішыць імпэт прапуцінскіх сіл у прапагандысцкім пуле Лукашэнкі. Ну, хай працуе.