"Жалезная лэдзі" ؙБНР — факты пра Палуту Бадунову

У гісторыі Беларусі ёсць свая "жалезная лэдзі": стагоддзе таму актыўна працавала над стварэннем незалежнай беларускай дзяржавы Палута Бадунова. Пра яе не згадваюць у школьных падручніках, дзе суцэльна адны мужчынскія партрэты. Выпраўляем гэты прабел і расказваем цікавыя факты пра яе.

З настаўніц — у рэвалюцыянеркі

Палута (паводле пашпарта — Пелагея) Бадунова нарадзілася ў 1885 годзе ў Новай Беліцы, цяпер гэта частка Гомеля. Хатняй гаспадыняй яна быць не хацела — і атрымала адукацыю настаўніцы рускай і геаграфіі. Выкладала ў сельскіх школах, праз некалькі гадоў паехала ў Пецярбург на вышэйшыя курсы, паляпшаць свае навыкі і адукацыю.

Там жа сустрэла Лютаўскую рэвалюцыю. І актыўна падключылася да яе, увайшоўшы ў тым ліку ў Савет рабочых і салдацкіх дэпутатаў.

Працавала на Беларусь

У тым жа годзе Палута далучылася да Беларускай сацыялістычнай грамады — першай беларускай нацыянальнай партыі, якая хай і падтрымлівала левыя ідэі, але выступала за беларускую дзяржаўнасць.

Яе затрымлівалі і бальшавікі, і палякі

Палуту неаднаразова затрымлівалі за яе дзейнасць. Як палякі, так і бальшавікі. Але ў адносна "траваедныя часы" гэта не заканчвала сур'ёзнымі тэрмінамі. Пасля няўдалых спробаў працягваць працаваць у Беларусі ўжо пасля стварэння СССР Бадунова пакінула краіну і два гады працягвала працаваць у Празе.

Але потым, у 1925-м, ёй дазволілі вярнуцца ў Беларусь. Пасля яна ўжо не магла пакінуць СССР.

Была рэпрэсаваная за Беларусь

У Беларусь Палута вярнулася з падарваным здароўем, весці ранейшую палітычную дзейнасць яна не магла. Таму жыла са сваякамі і пры іх падтрымцы.