Афрыка [4]: Горад-гета для чорных — цэнтр паўстання ... школьнікаў!

Саўэта — гэта частка Ёханэсбурга для беднаты, назва паходзіць ад South Western Townships. Гэта цэлая плеяда маленькіх вёсачак з драўлянымі таннымі баракамі, якія стаяць дагэтуль і ў якіх дагэтуль жывуць людзі. Зараз тут жыве каля 1,3 мільёна чалавек, пераважна чорныя. Тут ёсць сваё тэлебачанне і газета.

 

А пачалося ўсё пасля 1886, калі ўсіх чорных сталі высяляць з Ёханэсбурга ў гэты раён, які знаходзіўся бліжэй да залатых шахт, — каб заадно не траціць грошы на іх штодзённую перавозку на працу і назад. 

 

Умовы, канешне ж, там былі надзвычай кепскія: быў высокі ўзровень захворванняў і смерцяў, была нават эпідэмія чумы. Стала горш у часы апартэіду, але ўжо ў 70-х гадах ХХ стагоддзя Саўэта стала гучаць па ўсім свеце. А ўсё з-за таго, што гэты горад стаў цэнтрам паўстання… школьнікаў. У іх было вельмі цяжкае жыццё: яны сумяшчалі працу з вучобай, не мелі ніякіх перспектываў у жыцці і не мелі чаго губляць. Таму 16 ліпеня 1976 года ў Саўэта выбухнула паўстанне школьнікаў і студэнтаў, а паліцыя адкрыла агонь па 10.000 дэманстрантаў. Былі забітыя некалькі дзясяткаў чалавек, а першым быў пазбаўлены жыцця маленькі 12-гадовы хлопчык Гектар Пітэрсан, які стаў сімвалам змагання афрыканскага народа супраць прыгнёту і апартэіду. Зараз у Афрыцы гэты дзень адзначаецца як Міжнародны дзень афрыканскага дзіцяці. 

 

Праязджаем дом Мандэлы. І рэстаран яго сям'і.

Удалечыні бачныя залатыя шахты.

Кожны зарабляе, як можа: гэты хлопец паказвае за грошы акрабатычныя трукі.

А гэта — вулічны ліхтар у Саўэта.

Размаляваныя агароджы і сцены дамоў. 

Маленькія жыхары Саўэта.

Кіёск з марожаным. На вуліцы +32.

Тут распавядаюць пра забойства Гектара Пітэрсана.

Гэта манумент Гектару Пітэрсану.

А гэтая шыльда — у памяць усіх маладых па цэлым свеце, хто змагаецца за свабоду і дэмакратыю.

Музей Гектара Пітэрсана.

Від на Саўэта.

У музеі здымаць забаронена. Дазволілі толькі сфатаграфаваць памятныя цаглінкі з імёнамі дзяцей, якіх забілі падчас паўстання.

Сярод іх — і Гектар.

Тут размалявана ўсё, нават трубы ЦЭЦ.

Надыходзіць восень…

Сярэдняя школа Фэфэні.

Від на баракі.

Залаты кар'ер.

Працяг будзе...