"Калі не будзе гвалту на Плошчы, Лукашэнка атрымае грошы ад Еўропы"
Еўрарадыё пагутарыла з палітолагам Віталём Сіліцкім пра паслявыбарчыя справы.
Еўрарадыё: - Які Ваш прагноз на паслявыбарчую сітуацыю?
Віталь Сіліцкі: - Нічога з таго, што не прагназавалі б іншыя аналітыкі. Мы
маем кансэнсус што да лічбы, якую намалюе сабе Лукашэнка – гэта 75%.
Улада прызначыць другое і трэцяе месца, а астатняе будзе ўжо нецікава.
Еўрарадыё: - Вы лічыце, што на Плошчы будзе каля 10 тыс. чалавек?
Віталь Сіліцкі: - Думаю, так. У параўнанні з тым, колькі збіралася на
Плошчы ў апошнія гады, гэта дастаткова многа. У 2006 г., пасля перадапошніх
прэзідэнцкіх выбараў, было больш, але там была іншая маральная
сітуацыя ў грамадстве, якая сёння знікла.
Еўрарадыё: - Якая маральная сітуацыя?
Віталь Сіліцкі: - Была выразная лінія падзелу паміж дыктатарскай уладай і
дэмакратычнай апазіцыяй. А сёньня 9 кандыдатаў, і амаль 20%
насельніцтва не ведае, за каго галасаваць, дагэтуль ходзяць, думаюць, што
рабіць. Вы думаеце, гэтыя людзі так лёгка мабілізуюцца на пратэстныя
дзеянні? Ды ні фіга.
Еўрарадыё: Апрача гэтых 20%, ёсць яшчэ тыя 20%, якія галасуюць за апазіцыю, за дэмакратыю…
Віталь Сіліцкі: - На вуліцы выходзяць маральныя людзі, для якіх існуе
пэўная сістэма каардынатаў. Яны выходзяць за такія рэчы, як гонар і
свабода, як Беларусь. З-за таго выбарчага гармідару, які адбыўся,
здэмабілізавалі народ. Грамадства разумее, што з-за 10 кандыдатаў шанцы
выйграць зусім малыя.
Еўрарадыё: - Некаторыя аналітыкі і кажуць, што тое, што няма адзінага кандыдата, якраз і прыцягне больш людзей.
Віталь Сіліцкі: - Практыка пакажа. А вы звярніцеся да тых аналітыкаў
заўтра, што яны вам скажуць? У грамадстве няма нават ілюзіі таго, што
можа штосьці змяніцца ў палітычным раскладзе. І няма выразнай лініі
маральнага падзелу. Людзі (я не кажу тут пра субкультуру паліычных
актывістаў) бачаць, што апазіцыя прайграЕ.
Еўрарадыё: - вы лічыце, што гэтыя выбары прызнаюць?
Віталь Сіліцкі: – Пытаньне пра прызнанне ніколі не задаецца і не стаіць.
Яно ёсць толькі ў нашых галовах. Выносіцца меркаванне, адпавядаюць ці
не адпавядаюць нашы выбары нейкім дэмарктаычным стандартам. Паглядзіце
дакументы: ні ў водным няма такой лексікі: прызнаем ці не. Гэта лексіка
нашай апазіцыйнай субкультуры. Будуць ужытыя наступныя выразы:
«Нягледзячы на зафіксаваныя парушэнні, быў заўважаны прагрэс у сэнсе
лібералізацыі палітычнага клімату і паляпшэння ў практыцы правядзення
выбараў». Мой прагноз – мова будзе абсалютна такой. І адсюль кожны
робіць уласныя высновы.
Еўрарадыё: - А як гэта адаб'ецца на адносінах Беларусі і Еўразвязу. Ці атрымаем мы грошы, якія абяцала Еўракамісія?
Віталь Сіліцкі: - Вы дакладна не атрымаеце, а вось Лукашэнка можа . Такія высновы адкрыюць пэўныя магчымасці. Але ёсць яшчэ адзін
нюанс: ці будзе сёння гвалт. Вось гэтага я не бяруся прадказаць. Калі
раптам штосьці сарвецца, уся тая лібералізацыя, якая адбывалася, пойдзе
кату пад хвост. Прабачце, ні ў кога не было ніякіх ілюзіяў: Лукашэнка
перамагае на гэтых выбарах. А пэўны мінімум, неабходны для таго, каб
выканаць умовы, пастаўленыя Еўропай, Лукашэнка выканаў. Ён можа
сапсаваць усё, калі пойдзе на гвалт. А калі ўсё пройдзе мірна, паўтараю: прастора
для крэдытаў і супрацоўніцтва адкрытая.