Нацбанк зацвердзіў новыя правілы выдачы крэдытаў
Праўленне Нацбанка сваёй пастановай №149 ад 29 сакавіка зацвердзіла Інструкцыю аб парадку прадастаўлення грашовых сродкаў у форме крэдыту і іх вяртання (пагашэння). Гэты дакумент прыняты ўзамен ранейшай інструкцыі ад 30 снежня 2003 года.
Гэтая інструкцыя абагульняе нормы, якія ўжо выкарыстоўваюцца на практыцы, а таксама змяшчае шэраг новаўвядзенняў.
Напрыклад, у інструкцыі ўводзіцца шэраг новых тэрмінаў — "грэйс-перыяд", "адтэрміноўка плацяжу па крэдытнай дамове" і "растэрміноўка плацяжу па крэдытнай дамове", "плацеж па крэдытнай дамове", "тэрмін поўнага вяртання (пагашэння) крэдыту", "мультывалютны крэдыт ", а таксама "мультывалютны крэдытная лінія".
"Грэйс-перыяд" — гэта ўказаны ў крэдытнай дамове перыяд, на працягу якога адсоткі за карыстанне крэдытам не налічваюцца або налічваюцца ў паніжаным памеры. Маючы такую паслугу, банкі змогуць прапанаваць кліентам больш прывабны прадукт, не парушаючы прынцып платнасці.
Інструкцыя ўводзіць форму інфармацыі пра ўмовы крэдытавання для заяўнікаў — фізічных асоб і індывідуальных прадпрымальнікаў. Гэтая норма накіраваная на павышэнне празрыстасці умоў крэдытавання, забеспячэнне паўнаты і даступнасці інфармацыі, якая даецца крэдытаатрымальніку для прыняцця рашэння аб атрыманні крэдыту.
У інструкцыі няма нормаў, якія абмяжоўваюць выдачу крэдытаў заяўніку (крэдытаатрымальніку), які мае пратэрмінаваную запазычанасць па раней выдадзеных крэдытах.
Пры выдачы крэдыту на фінансаванне нерухомасці і крэдыту на спажывецкія патрэбы інструкцыя, каб банкі пры ацэнцы крэдытаздольнасці заяўніка — фізічнай асобы разлічвалі наступныя паказчыкі:
— паказчык забяспечанасці крэдыту (ПЗК), які характарызуе суадносіны сумы крэдыту з коштам аб'екта нерухомасці, які прымаецца ў заклад у якасці забеспячэння, і (або) iншага забеспячэння ў адпаведнасці з дамовай (павінен разлічвацца пры выдачы крэдытаў на фінансаванне нерухомасці);
— паказчык пазыковай нагрузкі (ППН), які характарызуе суадносіны памеру штомесячнага плацяжу па аперацыях крэдытнага характару з сярэднемесячным прыбыткам крэдытаатрымальніка (павінен разлічвацца пры прадастаўленні крэдытаў на спажывецкія патрэбы).
Інструкцыя вызначае межы, у якіх павінны знаходзіцца значэнні паказчыкаў: ППН не павінен перавышаць 40%, ПЗК — 90%. Пры перавышэнні паказчыка ППН і перавышэнні і знаходжанні паказчыка ПЗК у межах ад 90% да 100% запазычанасць па такіх крэдытах павінна складаць не больш за 10% ад агульнай сумы запазычанасці адпаведна па крэдытах на фінансаванне нерухомасці і крэдытах на спажывецкія патрэбы.
Запазычанасць па крэдытах, якія цалкам або часткова выплачваюцца з выкарыстаннем дзяржаўнай падтрымкі ў адпаведнасці з заканадаўствам Беларусі, у разлік не прымаецца. Пры гэтым прадугледжана, што методыка разліку паказчыкаў вызначаецца лакальнымі нарматыўнымі прававымі актамі банкаў.
Інструкцыя набывае моц пасля афіцыйнага апублікавання, за выключэннем нормаў, якія датычаць разліку паказчыкаў забяспечанасці крэдыту і пазыковай нагрузкі, якія набудуць моц з 1 траўня 2018 г.
