Харыс і Трамп. Што амерыканскія палітыкі кажуць пра Беларусь і вайну ва Украіне

22/07/2024 - 12:49

Разбіраем тэзы ключавых прэтэндэнтаў на прэзідэнцкае крэсла

Разбіраем тэзы ключавых прэтэндэнтаў на прэзідэнцкае крэсла / калаж Euroradio

За 107 дзён да прэзідэнцкіх выбараў кіраўнік ЗША Джо Байдэн адмовіўся пераабірацца на другі тэрмін. Замест сябе ён прапанаваў віцэ-прэзідэнтку Камалу Харыс.

Пакуль невядома, ці зойме яна месца Байдэна: гэта мусяць вырашыць на паседжанні чальцы Дэмакратычнай партыі. Тым не менш да прыняцця канчатковага рашэння Харыс і Трамп — галоўныя прэтэндэнты на прэзідэнцкі пост.

Еўрарадыё ўспамінае, што абое палітыкаў раней казалі пра Беларусь і вайну ва Украіне.

Беларусь па-за фокусам увагі

Падчас свайго прэзідэнцтва Дональд Трамп у публічных выступах не надаваў увагі Беларусі, выказваючы хутчэй агульную падтрымку прадэмакратычным рухам у рэгіёне. Падыход яго адміністрацыі датычыў шырокай знешняй палітыкі ЗША, скіраванай на падтрымку дэмакратыі і супрацьстаянне з аўтарытарным рэжымам.

Тым не менш амерыканскія чыноўнікі двойчы наведвалі Мінск. У жніўні 2019 года з Лукашэнкам сустракаўся дарадца Трампа па нацыянальнай бяспецы Джон Болтан, а ў лютым 2020 года — дзяржсакратар ЗША Майк Пампеа.

Што да Камалы Харыс, то за час свайго знаходжання на пасадзе віцэ-прэзідэнткі яна неаднаразова звярталася да пытанняў, звязаных з Беларуссю, у кантэксце правоў чалавека і дэмакратычных каштоўнасцяў.

На Мюнхенскай канферэнцыі па бяспецы ў лютым 2022 года яна казала пра важнасць абароны міжнародных нормаў і дэмакратычных прынцыпаў. Нягледзячы на тое, што яе выступ быў сканцэнтраваны на сітуацыі ва Украіне, яна падкрэслівала шырэйшы кантэкст аўтарытарызму ў рэгіёне, ускосна згадаўшы Беларусь сярод іншых аўтакратычных рэжымаў.

Яна казала пра прыхільнасць Злучаных Штатаў падтрымцы дэмакратычных інстытутаў і альянсаў, такіх як NATO, якія адыгрываюць важную ролю ў супрацьдзеянні аўтарытарызму ва Усходняй Еўропе.

Акрамя таго, Харыс паслядоўна выступае за правы чалавека і дэмакратыю. Яна публічна асуджала рэпрэсіі беларускіх уладаў супраць апазіцыі і грамадзянскай супольнасці, а таксама выказвалася за падтрымку санкцый і іншых мер па прыцягненні рэжыму да адказнасці за яго злачынствы.

Украіна як яблык разладу і што будзе рабіць Трамп

Калі што да Беларусі падыходы Трампа і Харыс былі адносна падобныя, то ў дачыненні да Украіны іх меркаванні моцна разыходзіліся.

За апошнія два гады Трамп некалькі разоў выказваўся пра вайну ва Украіне. У пачатку канфлікту ён неадназначна ацэньваў паводзіны Крамля, назваўшы іх “геніяльнымі” і “кемлівымі”, калі Пуцін абвясціў незалежнасць у захопленай ім частцы ўсходніх рэгіёнаў Украіны. Гэтыя каментарыі выклікалі вялікую крытыку, улічваючы геапалітычную напружанасць і шырокае асуджэнне ўварвання.

Экс-прэзідэнт таксама неаднаразова заяўляў, што ў выпадку яго пераабрання ён мог бы скончыць вайну ва Украіне за 24 гадзіны, але пры гэтым не паведаміў падрабязнасцяў таго, як ён сабе гэта ўяўляе.

Трамп сцвярджае, што добра разумее сітуацыю і мае моцныя сувязі з Пуціным, якія, на яго думку, дазволяць яму дамовіцца пра хуткае вырашэнне сітуацыі. Аднак большасць палітолагаў лічыць, што Трамп папросту выдае жаданае за сапраўднае.

Камала як Байдэн: шмат правільных слоў

У сваю чаргу Камала Харыс шматразова выказвалася пра вайну ва Украіне, асабліва падкрэсліваючы падтрымку ЗША ў абароне суверэнітэту і тэрытарыяльнай цэласнасці краіны.

Так, у лютым 2023 года на Мюнхенскай канферэнцыі па бяспецы Харыс заявіла, што ЗША лічаць дзеянні Расіі ва Украіне "злачынствамі супраць чалавечнасці", і падкрэсліла неабходнасць прыцягнуць Расію да адказнасці за свае дзеянні. Як і Джо Байдэн, яна ад імені ЗША выказала гатоўнасць падтрымліваць Украіну столькі, колькі спатрэбіцца.

Аналагічнай пазіцыі Харыс прытрымліваецца і цяпер. На чэрвеньскім Саміце па пытаннях міру ва Украіне яна заявіла, што ЗША застаюцца нязменнымі прыхільнікамі такіх прынцыпаў, як права народаў выбіраць сваю форму кіравання і павага да суверэнітэту і тэрытарыяльнай цэласнасці ўсіх дзяржаў.

Паводле яе, агрэсія Расіі — атака не толькі на Украіну, але і на міжнародныя нормы і прынцыпы, замацаваныя ў Статуце ААН. Яна сцвярджае, што ЗША працягнуць падтрымліваць Украіну і працаваць над справядлівым і ўстойлівым светам.