Кансалідацыя без сцяга: беларусы маюць агульную ідэю, але без прывязкі да лідара

Беларусаў аб'ядноўвае нежаданне вайны. Аднак такая кансалідацыя ня выяўляецца ў падтрымцы большасцю канкрэтнага лідара. Беларусы, хутчэй, закрыліся самі ў сабе са сваёй ідэяй. Такое меркаванне выказаў сацыёлаг Андрэй Вардамацкі ў "Банку ідэй".

Гэта відаць, калі параўноўваць настроі беларусаў з настроямі ўкраінцаў і расіян.
 

Украіна і Расія сабраліся вакол сваіх прэзідэнтаў

— У драматычныя перыяды гісторыі той ці іншай краіны ўзнікае з'ява, названая кансалідацыяй вакол сцяга, калі ў моманты смяротнай небяспекі, вайны або перад абліччам магчымасці страты суверэнітэту народ аб'ядноўваецца, гуртуецца, кансалідуецца вакол якой-небудзь выдатнай асобы — дзейнага прэзідэнта, лідара, харызматычнай асобы. Нават калі краіна не мае рацыі, то я ўсё роўна з ёй, за яе, падтрымліваю яе, таму што гэта мая краіна, — адзначае Вардамацкі.

Такі "сцяг" ва Украіне — Уладзімір Зяленскі. З канца 2021 года яго рэйтынг падымаецца і цяпер як ніколі высокі.

— Гэта абсалютна ўнікальная сітуацыя для рэйтынгавай дынамікі прэзідэнтаў Украіны. Усе пяцёра з іх, а менавіта Леанід Краўчук (1991–1994), Леанід Кучма (1994–2005), Віктар Юшчанка (2005–2010), Віктар Януковіч (2010–2014), Пётр Парашэнка (2014–2019) гарантавана і непазбежна, без адзінага выключэння мелі негатыўную рэйтынгавую дынаміку на момант завяршэння сваёй кадэнцыі. У некаторых гэта было драматычнае падзенне лічбы, падзенне велічыні рэйтынга да гранічна, зневажальна малых велічынь.

І Зяленскі тут — абсалютнае выключэнне, абумоўленае трагічнымі падзеямі. Велічыня, лічба яго рэйтынга пад канец лютага 2022 года — 91 адсотак — дазваляе ўпэўнена гаварыць пра аб'яднанне, кансалідацыю, наяўнасць кансалідацыі вакол персаніфікаванага сцяга. Сцяг ёсць, сцяг персаніфікаваны. Ідэя — барацьба з расійскай агрэсіяй — таксама ёсць.

У Расіі таксама назіраецца ўсплёск ухвалення палітыкі Пуціна.

— І тут у Расіі мы бачым сітуацыю, якая абсалютна аналагічная ўкраінскай. Персаніфікаваны сцяг ёсць. Кансалідацыя ёсць. Люстрана перавернутая адносна Украіны. Велічыня даверу дазваляе ўпэўнена гаварыць пра наяўнасць персаніфікаванага сцяга.
 

У беларусаў настрой думак "без калон і шэсцяў"

Большасць беларусаў аб'ядноўвае адказ на пытанне "Як Вы ставіцеся да магчымага ўводу беларускіх войскаў на тэрыторыю Украіны для ўдзелу ў ваенных дзеяннях?". 85,1% супраць. Гэта значыць, што агульная ідэя ёсць.

— Аднак ёсць адно "аднак". Велічыня рэйтынга афіцыйна дзейнага прэзідэнта не дазваляе гаварыць пра наяўнасць персаніфікаванага сцяга. Такім чынам, сітуацыя ў цяперашняй прымежна-ваеннай Беларусі характарызуецца формулай — кансалідацыя без сцяга.

Гэта ёсць маўклівы, загнаны ўнутр настрой думак, без калон і шэсцяў. Гэтая формула выказвае асноўную характарыстыку беларускай грамадскай думкі ў цяперашні момант, — рэзюмуе сацыёлаг.