Замежныя трымальнікі беларускіх аблігацый усё яшчэ спадзяюцца вярнуць свае грошы

01/12/2023 - 15:22

Беларускія рублі / Euroradio

Замежныя трымальнікі беларускіх аблігацый хочуць прадаць дэфолтныя каштоўныя паперы на суму 800 млн долараў. Але бельгійская кампанія Euroclear, якая прадастаўляе фінансавыя паслугі, не прызнае аблігацыі "дэфолтнымі", а называе іх "пратэрмінаванымі".

Гэта значыць, фактычна беларускія аблігацыі "завіслі". І значыць, іх трымальнікі не могуць прадаваць свае актывы нават даўгавым інвестарам, якія зарабляюць на куплі падобных праблемных актываў.

"Той факт, што гэтыя аблігацыі лічацца пратэрмінаванымі ў сістэме Euroclear, азначае, што яны заблакаваныя, для гэтых аблігацый няма рынку", — кажа адзін з уладальнікаў даўгавых папер.

Чаму дэфолт?

Крэдытна-рэйтынгавыя агенцтвы Moody's і Fitch год таму абвясцілі Беларусь дэфолтам па дзяржаўным доўгу. У тым ліку па аблігацыях на суму 800 млн долараў, тэрмін для пагашэння якіх наступіў у лютым.

Санкцыі ЗША і ЕC перашкодзілі Беларусі расплаціцца з трымальнікамі аблігацый — транзакцыі для Беларусі ў еўра замарожаныя.

Калі Беларусь адрэзалі ад міжнародных фінансавых рынкаў, Аляксандр Лукашэнка падпісаў указ, якім дазваляў плаціць па знешніх даўгах у нацыянальнай валюце. А ў тлумачэнні на сайце Міністэрства фінансаў Беларусі было сказана, што закон уводзіцца для павышэння ўнутранай устойлівасці эканомікі ва ўмовах "беспрэцэдэнтнага санкцыйнага ціску".

Дык ці быў дэфолт, ці не было? Гаворка ідзе пра сімвалічны дэфолт, калі Беларусь хоча заплаціць па даўгах, але спробы зрабіць выплаты па еўрааблігацыях беларускімі рублямі рэйтынгавыя агенцтвы не залічваюць.

"Беларусь будзе заставацца ў стане дэфолту, пакуль яна падтрымлівае расійскую агрэсію супраць Украіны і санкцыі застаюцца ў сіле", — заявіла агенцтва Moody's у чэрвені.

Не тое самае, што ў Расіі

Але некаторыя еўрапейскія трымальнікі беларускіх каштоўных папер падштурхоўваюць Euroclear дапамагчы ўрэгуляваць здзелкі па беларускіх даўгах.

На думку аднаго з трымальнікаў аблігацый,"не існуе санкцый, якія б зрабілі немагчымымі для Беларусі плацяжы ў доларах праз клірынгавую сістэму". І гэта адрознівае беларускую сітуацыю ад расійскай.

"Цэнтральны банк Беларусі не сутыкаецца з такімі ж санкцыямі, як цэнтральны банк Расіі. Ім не забараняецца выконваць доларавыя транзакцыі, як расійскаму Цэнтральнаму банку. Беларусь адназначна знаходзіцца ў стане дэфолту", — кажа навуковы супрацоўнік Інстытута даследаванняў замежнай палітыкі Максіміліян Гес.

У Euroclear адмовіліся ад каментароў. Міністэрства фінансаў Беларусі таксама не адказала на запыт Financial Times.

Дарэчы, на сусветных фінансавых рынках затрымаліся не толькі самі аблігацыі, але і прыбытак ад заблакаваных расійскіх і беларускіх актываў у агульнай складанасці на мільярды еўра. ЕС плануе адправіць гэтыя грошы на дапамогу Украіне.