Вячорка пра забастоўку, дыялог з уладай і маскоўскі вектар
Чаму Офіс Святланы Ціханоўскай вытрымаў дыстанцыю з лістападаўскай забастоўкай і як распачаць дыялог вакол сітуацыі ў Беларусі на міжнародным узроўні? Прадстаўнік Офіса Святланы Ціханоўскай Франак Вячорка ў эфіры Еўрарадыё адказаў на гэтыя пытанні.
Маскоўскі вектар
Расійскі тэлеграм-канал “Незыгорь” распаўсюдзіў інфармацыю пра пакет дакументаў, які Павел Латушка нібыта перадаў расійскім уладам. Прапановы перадалі па “дыпламатычных каналах” — у дакументах змяшчаюцца ідэі па вырашэнні палітычных, эканамічных праблем Беларусі, а таксама па выбудоўванні адносінаў з Расіяй.
Чаму Офіс Святланы Ціханоўскай не зрабіў такога ж кроку?
“Мы не перадавалі пакеты ці нейкія прапановы, у нас не было такога на той час мандату, каб нешта перадаваць, фармуляваць будучую палітыку. Усё-ткі палітыку ў дачыненні да Расіі павінны фармуляваць новы дэмакратычна абраны ўрад і парламент. Але мы перадавалі прадстаўнікам у міжнародных арганізацыях, у тым ліку Расіі, наша бачанне выхаду з крызісу, дарожную мапу. Гэта — вызваленне людзей, пачатак перамоваў, правядзенне выбараў”, — расказаў у эфіры Еўрарадыё Франак Вячорка.
Тым не менш каманда Ціханоўскай абмяркоўвала, як паводзіць сябе ў адносінах з усходнім суседам у часе і пасля патэнцыйных новых выбараў. Вячорка кажа, што не выключалася прыняцце закона, які б замацаваў дасягнутыя на перамовах дамоўленасці.
Сярод іх магла быць дамоўленасць пра захаванне Беларуссю статусу-кво і неўступленне на працягу нейкага часу ў ваенныя блокі і альянсы.
Гатоўнасць выбудоўваць адносіны не толькі на заходнім напрамку пацвярджаюць і планы аб правядзенні ў Вене ў канцы лістапада канферэнцыі, удзел у якой прымуць прадстаўнікі дэмакратычных сіл, замежных партнёраў, у тым ліку — прадстаўнікі Расіі, а таксама прадстаўнікі дзейнай улады.
— Ідэя канферэнцыі была агучана даволі даўно, увесь час мы шукалі фармат і найбольш эфектыўнага арганізатара. З ініцыятывай правядзення канферэнцыі выступіў яшчэ мінулы канцлер Аўстрыі Себасцьян Курц. Аляксандр Шэленберг падтрымаў ідэю.
Пакуль невядома, хто дакладна будзе ўдзельнічаць, але ідэя ў тым, каб зрабіць максімальна інклюзіўную дыскусію. Але трэба, каб гэта былі людзі, якія рэальна прымаюць удзел у вырашэнні пытанняў, а не тыя, хто прыедзе “дзеля галачкі”.
Вячорка далёкі ад думкі, нібыта ў Беларусі рашэнні прымае адзін чалавек і акрамя як з Лукашэнкам размаўляць няма з кім. Плануецца зрабіць стаўку ў тым ліку і на бізнес, які пасля ўвядзення санкцый мог стаць меншым.
Франак падкрэслівае: дыялог і перамовы — не аднолькавыя рэчы. Перамовы прыводзяць да рашэння. А дыялог можа прывесці да перамоваў. У Вене ў канцы лістапада плануецца пачаць менавіта дыялог.
Забастоўка: што гэта было?
Офіс Святланы Ціханоўскай не заклікаў да забастоўкі, але і не заклікаў людзей не ўдзельнічаць у ёй.
— Мы ўзялі дыстанцыю, таму што лічым, што страйк недастаткова падрыхтаваны. Але ж, як і большасць дэмакратычных сіл, падтрымліваем фармат страйку. Але ён павінны быць часткай большай стратэгіі. Не павінна быць страйку дзеля страйку, павінны быць канкрэтны план.
Рэферэндум: што гэта будзе?
Ёсць і яшчэ адно пытанне, адказ на якое цяпер шукаюць у камандзе Святланы Ціханоўскай. Якую стратэгію паводзінаў абраць у часе правядзення рэферэндуму? Шматлікія дэмакратычныя інстытуцыі і ініцыятывы кансультуюцца, каб абраць адзіную стратэгію.
— Мы лічым, што наша задача — сарваць гэты рэферэндум. Гэта значыць, зрабіць так, каб ён не адбыўся і не быў прызначаны ці каб Лукашэнка не змог сабраць неабходную колькасць галасоў і даказаць, што яму ўдалося перагарнуць старонку.
Не ўзгоднена толькі тактыка — якім чынам мы зрываем рэферэндум. Галасуючы супраць, псуючы бюлетэнь, адмаўляючыся ад удзелу. Большасць схіляецца да таго, што трэба прыйсці на ўчасткі. Але нельга ігнараваць тых, хто абірае байкот.
