Самыя праблемныя месцы з афіцыйнай Справаздачы аб уздзеянні беларускай АЭС
У атамнай пляцоўкі самая высокая сейсмічнасць, пляцоўка не адпавядае па крытэрам смерчанебяспечнасці, у выпадку аварыі магчыма забруджванне грунтавых вод. Самыя праблемныя месцы з афіцыйнай Справаздачы “Аб магчымым уздзеянні беларускай АЭС на навакольнае асяроддзе”
“У рэгіёне АЭС знаходзяцца крытычныя паводле адносінаў да ўплыву АЭС групы насельніцтва, біягеацэнозы, ландшафты і ландшафтныя спалучэнні, віды раслінаў і жывёл”.
Стр.7
“Астравецкая пляцоўка знаходзіцца ў 35 км да магчымага Ашмянскага ачагу землятрусу (паводле рэкамендацыі МАГАТЭ — не менш за 5 км)”.
Стр.13
“На пляцоўцы пад уздзеяннем паравільготных выкідаў (…) нязначнае павышэнне канцэнтрацыі радыеактыўных аэразоляў на адлегласці не больш за 1,5 км ад крыніцы выкіду… Перанос радыеактыўных аэразоляў за кошт пажараў у лясах і на тарфянішчах нязначны”.
Стр.14-15
“Сейсмічнасць Астравецкай пляцоўкі падземнага землятрусу 6 балаў, МРЗ — 7 балаў (самая высокая з трох, дарэчы). Паводле стандартаў МАГАТЭ, дапушчальнай з’яўляецца пляцоўка, сейсмічнасць якой характарызуецца інтэнсіўнасцю МРЗ больш за 9 балаў”.
Стр.17
“Ёсць верагоднасць праходжання смерчаў і шквалаў. Не адпавядае. Патрабуецца ўлік смерчанебяспечнасці пры праектаванні АЭС”.
Стр.23
“Для энергаблокаў ВВЭР-1200 на пляцоўцы АЭС прадугледжваецца адваротная сістэма ахалоджвання з вежавымі выпарнымі градзірнямі пры выкарыстанні прэснай вады (…). Такога кшталту збудаванні прыводзяць да змены мікраклімату мясцовасці. Цеплавы выкід у навакольнае асяроддзе ад аднаго энергаблока ВВЭР-1200 складзе менш за 2000 Гкал/г. Праца градзірні суправаджаецца ўтварэннем паракандэнсатных факелаў, распаўсюджванне якіх у атмасферы можа прыводзіць да зменаў тэмпературы паветра, утварэння туманоў, ападкаў, якія імжаць. У кожным асобным выпадку працэс распаўсюджвання факелу вымагае адмысловага вывучэння.
Вынас водна-кропельных пырсак з сопла градзірні суправаджаецца выпадзеннем ападкаў у падветранай зоне. Інтэнсіўнасць ападкаў, а таксама плошча іх распаўсюджвання залежыць ад хуткасці і кірункаў ветру”.
Стр.51
“Хімічнае ўздзеянне на атмасферу, воднае асяроддзе і грунт могуць аказваць хімічныя элементы і рэчывы, што ўваходзяць у склад выкідаў. Крыніцамі хімічнага ўздзеяння на атмасферу з'яўляюцца газападобныя выкіды падчас працы тэхналагічнага абсталявання, якія ажыццяўляюцца праз вентыляцыйныя сістэмы і дымавыя трубы. Асноўнай крыніцай такіх выкідаў з'яўляецца ў цяперашні час пускарэзервовая кацельня (ПРК), якая дае 85-90% сумарных гадавых выкідаў ад АЭС. Хімічнае ўздзеянне на грунт можа мець месца з прычыны асаджэння хімічных элементаў і злучэнняў з атмасферы”.
Стр.52
“У паветранае асяроддзе паступаюць выкіды ад асноўных і дапаможных вытворчых памяшканняў, размешчаных на прампляцоўцы АЭС. Гэтыя выкіды ўтрымліваюць хімічныя рэчывы і элементы, якія аказваюць шкоднае ўздзеянне на навакольнае асяроддзе. Большасць крыніц працуе ў перыядычным рэжыме, таму колькасць валавых гадавых выкідаў невялікая”.
Стр.53
“Будынкі, размешчаныя на прампляцоўцы беларускай АЭС, з'яўляюцца крыніцамі перыядычных уздзеянняў на навакольнае асяроддзе ў выглядзе нерадыёактыўных выкідаў і скідаў. Гэтыя выкіды і скіды ўзнікаюць як наступствы тэхналагічных працэсаў, якія працякаюць у межах гэтых будынкаў. Іх шкоднае ўздзеянне заключаецца ў тым, што ў гэтых выкідах і скідах ёсць хімічныя элементы і рэчывы. Шкоднымі складнікамі хімічных выкідаў у атмасферу з крыніц АЭС з'яўляюцца:
- пыл;
- дыяксід серы (сярністы ангідрыд);
- вокіс вугляроду;
- двухвокіс азоту;
- аміяк;
- бензол;
- ксілол;
- талуол;
- фенол;
- марганец і яго злучэнні;
- фторысты вадарод;
- сажа;
- пары сернай кіслаты.
Фактычныя сумарныя валавыя выкіды не перавышаюць іх узгодненых значэнняў”.
Стр.59.
“Ачышчаныя ад радыёактыўных забруджванняў газааэразольныя адходы энергаблока і выцяжное паветра з памяшканняў ЗКД выкідваюцца ў навакольнае асяроддзе праз вышынную вентыляцыйную трубу. Труба размяшчаецца на забудове рэактарнага аддзялення, метка верху — не менш за 100 метраў. Канструкцыя трубы разлічаная на падземны землятрус і не разлічаная на падзенне самалёта….
Дадатковымі крыніцамі магчымага траплення радыёактыўных рэчываў у атмасферу з зоны свабоднага доступу з'яўляецца выцяжное паветра будынка турбіны і адвод парапаветранай сумесі з кандэнсатараў турбіны”.
Стр.63
"Прыродныя ўмовы прыродных экасістэм тэрыторыі 30-кіламетровай зоны размяшчэння АЭС увогуле спрыяюць фармаванню кіслай рэакцыі асяроддзя, што прыводзіць да высокай рухомасці хімічных элементаў у ландшафтах і спрыяе іх вынасу з глебаў з інфільтрацыйнымі водамі і пераходу ў расліны (…). У цэлым па сукупнасці прыродных фактараў у рэгіёне пераважаюць ландшафты, ўстойлівыя да хімічнага забруджвання”.
Стр.68
“Як паказалі разлікі, да I класу прыроднай пажарнай небяспекі належыць 22,8% лясоў. Лясы вельмі высокай прыроднай пажарнай небяспекі (I клас) распаўсюджаныя адносна раўнамерна па ўсёй 30-км зоне. Найбольшыя збіранні лясоў з высокай прыроднай пажарнай небяспекай адзначаюцца да ўсходу і паўднёвага ўсходу ад пункта размяшчэння АЭС. Невялікія ўчасткі лясоў высокай прыроднай пажаранебяспекі знаходзяцца каля прампляцоўкі (на адлегласці каля 1,5 км). У 30-км лясы I групы займаюць 62,5 % лесапакрытай плошчы”.
Стр.69
“…паніжэнні ўдзельнай вагі хвойных насаджэнняў (сасна, елка) на 10,8 % у асноўным за кошт сасновых (10,3 %). Акрамя таго, у хвойніках як найболей распаўсюджанай і запатрабаванай для адпачынку фармацыі ў 30-кіламетровай зоне ў сувязі з меркаваным ростам колькасці насельніцтва значна павялічыцца інтэнсіўнасць рэкрэацыйных нагрузак”.
Стр.70.
“Будуць адбывацца змены ў вонкавым абліччы ландшафтаў, краявідным складзе і структуры расліннага покрыва. Да найбольшых зменаў будуць схільныя прыродныя ландшафты і расліннае покрыва ў выніку прамога ўздзеяння пры выкананні прац па распрацоўцы катлаванаў пад будынкі АЭС, кар'ераў для здабычы пяшчана-жвіровай сумесі, па будаўніцтве чыгункі і аўтамабільных дарог, камунікацыйных сетак, жылля, прадпрыемстваў па вытворчасці бетону, металаканструкцый. Уплыў на знешні выгляд ландшафтаў і структуру расліннага покрыва будзе мець запланаваны праектам вынятак земляў ляснога фонду плошчай 88,0 га пад будаўніцтва АЭС і высечка лясных участкаў з агульным запасам драўніны каля 15,5 тыс.м3. Павялічыцца аэрагеннае забруджванне расліннасці свінцом, сярністымі злучэннямі, вокісламі азоту, цвёрдымі аэразолямі (у тым ліку попелам і сажай).”
Стр.71.
“Рэкрэацыйнае выкарыстанне тэрыторыі суправаджаецца, як правіла, уздзеяннем шэрагу неспрыяльных фактараў (вытоптванне, механічныя пашкоджанні дрэў і хмызнякоў, забруджванне лясоў палютантамі). Знешняй праявай гэтых уздзеянняў з'яўляецца дэградацыя лясных экасістэм, падвышэнне ўдзельнай вагі сухавяршынных дрэў і дрэў, што ўсыхаюць, у фітацэнозе.
Разам з тым будзе назірацца памяншэнне плошчы прыродных лугоў, якія займаюць 1,5 % плошчы ў 30-км зоне, асабліва каля населеных пунктаў”.
Стр.72
“Апроч уплыву радыяцыі на расліннасць, існуе шэраг іншых фактараў антрапагеннага ўздзеяння, звязаных з функцыянаваннем АЭС. Галоўнымі антрапагеннымі фактарамі змены і паніжэння ўстойлівасці раслінных супольнасцяў у 30–км зоне з'яўляюцца наступныя: узворванне, рубкі, рэкрэацыя, будаўніцтва, выманне грунта, штучныя пасадкі лясоў, якія не адпавядаюць экалагічным умовам, пажары і інш. Негатыўны ўплыў на водную расліннасць можа праявіцца пры будаўніцтве АЭС у знікненні відаў індыкатараў, патрабавальных да высокай якасці воднага асяроддзя (меч-трава), скарачэнні краявіднай разнастайнасці, з'яўленне відаў індыкатараў эўтрафавання і забруджванні”.
Стр.72
“Прыродныя тэрыторыі Астравецкай пляцоўкі, якія асобна ахоўваюцца, займаюць каля 15 % земляў 30-км зоны вакол пляцоўкі АЭС, што ў 2 разы вышэй за сярэдняе для Беларусі значэнне і з'яўляецца сведчаннем высокай значнасці рэгіёна для захавання біялагічнай і ландшафтнай разнастайнасці на нацыянальным узроўні. Лясы I групы сумарна займаюць 62,5 % лесапакрытай плошчы 30-км зоны, што на 12 % вышэй за сярэдні для Рэспублікі Беларусь паказчык і таксама сведчыць пра высокую прыродаахоўную каштоўнасць рэгіёна. Усяго ў рэгіёне выяўлена 17 ахоўных відаў раслін”.
Стр.74-75
“Вядзенне будаўнічых прац і наступная эксплуатацыя АЭС пацягнуць за сабой павелічэнне колькасці насельніцтва ў рэгіёне, што прывядзе да росту рэкрэацыйных нагрузак на прыродныя экасістэмы. Яны могуць выклікаць дыгрэсію лясной расліннасці, павышэнне пажарнай небяспекі ў лясах, рост фактару неспакою для жывёл. Складнікам будаўніцтва атамнай станцыі з'яўляецца таксама збудаванне ліній электраперадачы. Іх пракладка можа выклікаць фрагментацыю размешчаных у рэгіёне каштоўных прыродных экасістэм, а таксама парушэнне ўмоў існавання рэдкіх відаў раслін і жывёл”.
Стр.76
“На тэрыторыі 30-км зоны размешчаны шэраг вадацёкаў і вадаёмаў, якія прадстаўляюць значную экалагічную каштоўнасць. Да ўнікальных з экалагічнага пункту гледжання вадацёкам належаць экасістэмы р. Віліі і яе прытокаў, у якіх знаходзяцца і нерастуюць рэдкія для Рэспублікі Беларусь, занесеныя ў Чырвоную кнігу віды ласосевых рыб”.
Стр.78.
“Грунтавыя воды слаба абароненыя ад забруджвання стронцыем-90 на ўчастках з тарфяна-балотнымі глебамі. У выпадку цяжкай аварыі магчыма забруджванне грунтавых вод у канцэнтрацыях, якія перавышаюць узровень умяшання. Пры аварыі ніжэйшага ўзроўню забруджванне грунтавых вод стронцыем-90 магчыма, але ў канцэнтрацыях ніжэй за узровень умяшання. Неспрыяльнымі няўлічанымі фактарамі, якія могуць прывесці да паскарэння міграцыйных працэсаў і павелічэння канцэнтрацыі радыёнуклідаў стронцыя-90 у грунтавых водах, з'яўляюцца сезонныя ваганні ўзроўню грунтавых водаў і разараны стан глебы, што можа на парадак павялічыць канцэнтрацыю радыенуклідаў».
Стр.93.
“Краявіднае багацце фітапланктону вадацёкаў і вадаёмаў 30-км зоны досыць высокае. У перыяд даследавання выяўлена 209 відаў. У іншых рэках, у параўнанні з р. Віліяй, біямаса фітапланктону, напрыклад, была ніжэй амаль у 5 разоў. Крыніцы 30-км зоны насяляе, прынамсі, 25 рэдкіх відаў водных бесхрыбтовых, якія ўпершыню выяўленыя ў Беларусі і не рэгістраваліся раней ні ў адным тыпе вадаёмаў. У той жа час крынічныя экасістэмы, у параўнанні з азёрнымі і рачнымі, у найменшай ступені ўстойлівыя да антрапагеннага ўздзеяння. Такім чынам, экалагічная каштоўнасць крынічных экасістэм з аднаго боку і іх слабасць — з іншага, вызначаюць неабходнасць прадугледзець адмысловыя меры па захаванні крыніц. У ліку гэтых мер можа быць абвяшчэнне крыніц помнікамі прыроды альбо заказнікамі”.
Стр.83
“Павелічэнне ў халодны час года ў зоне беларускай АЭС колькасці штыляў і слабых вятроў могуць спрыяць развіццю ў асобныя гады зімовага максімуму забруджвання паветра”.
Стр.88
“Прагноз якасці вады ў р. Вілія пасля траплення вычышчаных сцёкавых вод паказаў, што найбольш істотнае ўздзеянне сцёкавых вод распаўсюджваецца на адлегласць да 1 км ад месца скіду. Пры гэтым значэнні паказчыкаў якасці будуць у межах або нязначна перавышаць нарматыўныя гранічна дапушчальныя канцэнтрацыі. Практычна поўнае перамешванне з рачнымі водамі р. Вілія адбываецца на адлегласці да 10,4 км ад месца скіду з нязначнай зменай якасці вады ў рацэ”.
Стр.91
“Максімальная праектная аварыя. Аналіз доз унутранага і знешняга апраменьвання пры найгоршых метэаўмовах паказаў, што максімальная агульная эфектыўная доза складзе 0,108 мЗв. (…) Такім чынам, неабходнасць у правядзенні ахоўных мерапрыемстваў адсутнічае, бо разлічаныя прагназаваныя дозы апраменьвання не перавышаюць крытэраў для правядзення ахоўных мерапрыемстваў (100 мЗв на ўсё цела і/ці 50 мГр на шчытападобную залозу за першыя 7 дзён пасля аварыі)”.
Стр.97
“Узровень забруджвання тэрыторыі Літоўскай Рэспублікі цэзіем-137 не перавысіць 19 кБк/м2 (0,5 Кі/км2), пры гэтым плошча забруджвання складзе 4,1 км 2. Сярэдняе значэнне фонавага забруджвання цэзіем -137 глебаў дадзенага рэгіёна паводле вынікаў праведзеных даследаванняў складае 1,7 кБк/м 2 (0,045 Кі/км2)”.
Стр.103
“Дадатковыя даследаванні па міграцыі забруджвальных рэчываў паказалі, што размяшчэнне і функцыянаванне АЭС на разліковы тэрмін эксплуатацыі можа прывесці да фармавання ў першым ад паверхні ваданосным гарызонце арэолу хімічнага забруджвання, пры гэтым распаўсюджванне забруджвання (нейтральная кантамінанта) да ўзроўню гранічна дапушчальнай канцэнтрацыі не прасунецца далей за 2,5 км ад контуру пляцоўкі беларускай АЭС”.
Стр.112.
Паводле блогу Віктара Малішэўскага
“У рэгіёне АЭС знаходзяцца крытычныя паводле адносінаў да ўплыву АЭС групы насельніцтва, біягеацэнозы, ландшафты і ландшафтныя спалучэнні, віды раслінаў і жывёл”.
Стр.7
“Астравецкая пляцоўка знаходзіцца ў 35 км да магчымага Ашмянскага ачагу землятрусу (паводле рэкамендацыі МАГАТЭ — не менш за 5 км)”.
Стр.13
“На пляцоўцы пад уздзеяннем паравільготных выкідаў (…) нязначнае павышэнне канцэнтрацыі радыеактыўных аэразоляў на адлегласці не больш за 1,5 км ад крыніцы выкіду… Перанос радыеактыўных аэразоляў за кошт пажараў у лясах і на тарфянішчах нязначны”.
Стр.14-15
“Сейсмічнасць Астравецкай пляцоўкі падземнага землятрусу 6 балаў, МРЗ — 7 балаў (самая высокая з трох, дарэчы). Паводле стандартаў МАГАТЭ, дапушчальнай з’яўляецца пляцоўка, сейсмічнасць якой характарызуецца інтэнсіўнасцю МРЗ больш за 9 балаў”.
Стр.17
“Ёсць верагоднасць праходжання смерчаў і шквалаў. Не адпавядае. Патрабуецца ўлік смерчанебяспечнасці пры праектаванні АЭС”.
Стр.23
“Для энергаблокаў ВВЭР-1200 на пляцоўцы АЭС прадугледжваецца адваротная сістэма ахалоджвання з вежавымі выпарнымі градзірнямі пры выкарыстанні прэснай вады (…). Такога кшталту збудаванні прыводзяць да змены мікраклімату мясцовасці. Цеплавы выкід у навакольнае асяроддзе ад аднаго энергаблока ВВЭР-1200 складзе менш за 2000 Гкал/г. Праца градзірні суправаджаецца ўтварэннем паракандэнсатных факелаў, распаўсюджванне якіх у атмасферы можа прыводзіць да зменаў тэмпературы паветра, утварэння туманоў, ападкаў, якія імжаць. У кожным асобным выпадку працэс распаўсюджвання факелу вымагае адмысловага вывучэння.
Вынас водна-кропельных пырсак з сопла градзірні суправаджаецца выпадзеннем ападкаў у падветранай зоне. Інтэнсіўнасць ападкаў, а таксама плошча іх распаўсюджвання залежыць ад хуткасці і кірункаў ветру”.
Стр.51
“Хімічнае ўздзеянне на атмасферу, воднае асяроддзе і грунт могуць аказваць хімічныя элементы і рэчывы, што ўваходзяць у склад выкідаў. Крыніцамі хімічнага ўздзеяння на атмасферу з'яўляюцца газападобныя выкіды падчас працы тэхналагічнага абсталявання, якія ажыццяўляюцца праз вентыляцыйныя сістэмы і дымавыя трубы. Асноўнай крыніцай такіх выкідаў з'яўляецца ў цяперашні час пускарэзервовая кацельня (ПРК), якая дае 85-90% сумарных гадавых выкідаў ад АЭС. Хімічнае ўздзеянне на грунт можа мець месца з прычыны асаджэння хімічных элементаў і злучэнняў з атмасферы”.
Стр.52
“У паветранае асяроддзе паступаюць выкіды ад асноўных і дапаможных вытворчых памяшканняў, размешчаных на прампляцоўцы АЭС. Гэтыя выкіды ўтрымліваюць хімічныя рэчывы і элементы, якія аказваюць шкоднае ўздзеянне на навакольнае асяроддзе. Большасць крыніц працуе ў перыядычным рэжыме, таму колькасць валавых гадавых выкідаў невялікая”.
Стр.53
“Будынкі, размешчаныя на прампляцоўцы беларускай АЭС, з'яўляюцца крыніцамі перыядычных уздзеянняў на навакольнае асяроддзе ў выглядзе нерадыёактыўных выкідаў і скідаў. Гэтыя выкіды і скіды ўзнікаюць як наступствы тэхналагічных працэсаў, якія працякаюць у межах гэтых будынкаў. Іх шкоднае ўздзеянне заключаецца ў тым, што ў гэтых выкідах і скідах ёсць хімічныя элементы і рэчывы. Шкоднымі складнікамі хімічных выкідаў у атмасферу з крыніц АЭС з'яўляюцца:
- пыл;
- дыяксід серы (сярністы ангідрыд);
- вокіс вугляроду;
- двухвокіс азоту;
- аміяк;
- бензол;
- ксілол;
- талуол;
- фенол;
- марганец і яго злучэнні;
- фторысты вадарод;
- сажа;
- пары сернай кіслаты.
Фактычныя сумарныя валавыя выкіды не перавышаюць іх узгодненых значэнняў”.
Стр.59.
“Ачышчаныя ад радыёактыўных забруджванняў газааэразольныя адходы энергаблока і выцяжное паветра з памяшканняў ЗКД выкідваюцца ў навакольнае асяроддзе праз вышынную вентыляцыйную трубу. Труба размяшчаецца на забудове рэактарнага аддзялення, метка верху — не менш за 100 метраў. Канструкцыя трубы разлічаная на падземны землятрус і не разлічаная на падзенне самалёта….
Дадатковымі крыніцамі магчымага траплення радыёактыўных рэчываў у атмасферу з зоны свабоднага доступу з'яўляецца выцяжное паветра будынка турбіны і адвод парапаветранай сумесі з кандэнсатараў турбіны”.
Стр.63
"Прыродныя ўмовы прыродных экасістэм тэрыторыі 30-кіламетровай зоны размяшчэння АЭС увогуле спрыяюць фармаванню кіслай рэакцыі асяроддзя, што прыводзіць да высокай рухомасці хімічных элементаў у ландшафтах і спрыяе іх вынасу з глебаў з інфільтрацыйнымі водамі і пераходу ў расліны (…). У цэлым па сукупнасці прыродных фактараў у рэгіёне пераважаюць ландшафты, ўстойлівыя да хімічнага забруджвання”.
Стр.68
“Як паказалі разлікі, да I класу прыроднай пажарнай небяспекі належыць 22,8% лясоў. Лясы вельмі высокай прыроднай пажарнай небяспекі (I клас) распаўсюджаныя адносна раўнамерна па ўсёй 30-км зоне. Найбольшыя збіранні лясоў з высокай прыроднай пажарнай небяспекай адзначаюцца да ўсходу і паўднёвага ўсходу ад пункта размяшчэння АЭС. Невялікія ўчасткі лясоў высокай прыроднай пажаранебяспекі знаходзяцца каля прампляцоўкі (на адлегласці каля 1,5 км). У 30-км лясы I групы займаюць 62,5 % лесапакрытай плошчы”.
Стр.69
“…паніжэнні ўдзельнай вагі хвойных насаджэнняў (сасна, елка) на 10,8 % у асноўным за кошт сасновых (10,3 %). Акрамя таго, у хвойніках як найболей распаўсюджанай і запатрабаванай для адпачынку фармацыі ў 30-кіламетровай зоне ў сувязі з меркаваным ростам колькасці насельніцтва значна павялічыцца інтэнсіўнасць рэкрэацыйных нагрузак”.
Стр.70.
“Будуць адбывацца змены ў вонкавым абліччы ландшафтаў, краявідным складзе і структуры расліннага покрыва. Да найбольшых зменаў будуць схільныя прыродныя ландшафты і расліннае покрыва ў выніку прамога ўздзеяння пры выкананні прац па распрацоўцы катлаванаў пад будынкі АЭС, кар'ераў для здабычы пяшчана-жвіровай сумесі, па будаўніцтве чыгункі і аўтамабільных дарог, камунікацыйных сетак, жылля, прадпрыемстваў па вытворчасці бетону, металаканструкцый. Уплыў на знешні выгляд ландшафтаў і структуру расліннага покрыва будзе мець запланаваны праектам вынятак земляў ляснога фонду плошчай 88,0 га пад будаўніцтва АЭС і высечка лясных участкаў з агульным запасам драўніны каля 15,5 тыс.м3. Павялічыцца аэрагеннае забруджванне расліннасці свінцом, сярністымі злучэннямі, вокісламі азоту, цвёрдымі аэразолямі (у тым ліку попелам і сажай).”
Стр.71.
“Рэкрэацыйнае выкарыстанне тэрыторыі суправаджаецца, як правіла, уздзеяннем шэрагу неспрыяльных фактараў (вытоптванне, механічныя пашкоджанні дрэў і хмызнякоў, забруджванне лясоў палютантамі). Знешняй праявай гэтых уздзеянняў з'яўляецца дэградацыя лясных экасістэм, падвышэнне ўдзельнай вагі сухавяршынных дрэў і дрэў, што ўсыхаюць, у фітацэнозе.
Разам з тым будзе назірацца памяншэнне плошчы прыродных лугоў, якія займаюць 1,5 % плошчы ў 30-км зоне, асабліва каля населеных пунктаў”.
Стр.72
“Апроч уплыву радыяцыі на расліннасць, існуе шэраг іншых фактараў антрапагеннага ўздзеяння, звязаных з функцыянаваннем АЭС. Галоўнымі антрапагеннымі фактарамі змены і паніжэння ўстойлівасці раслінных супольнасцяў у 30–км зоне з'яўляюцца наступныя: узворванне, рубкі, рэкрэацыя, будаўніцтва, выманне грунта, штучныя пасадкі лясоў, якія не адпавядаюць экалагічным умовам, пажары і інш. Негатыўны ўплыў на водную расліннасць можа праявіцца пры будаўніцтве АЭС у знікненні відаў індыкатараў, патрабавальных да высокай якасці воднага асяроддзя (меч-трава), скарачэнні краявіднай разнастайнасці, з'яўленне відаў індыкатараў эўтрафавання і забруджванні”.
Стр.72
“Прыродныя тэрыторыі Астравецкай пляцоўкі, якія асобна ахоўваюцца, займаюць каля 15 % земляў 30-км зоны вакол пляцоўкі АЭС, што ў 2 разы вышэй за сярэдняе для Беларусі значэнне і з'яўляецца сведчаннем высокай значнасці рэгіёна для захавання біялагічнай і ландшафтнай разнастайнасці на нацыянальным узроўні. Лясы I групы сумарна займаюць 62,5 % лесапакрытай плошчы 30-км зоны, што на 12 % вышэй за сярэдні для Рэспублікі Беларусь паказчык і таксама сведчыць пра высокую прыродаахоўную каштоўнасць рэгіёна. Усяго ў рэгіёне выяўлена 17 ахоўных відаў раслін”.
Стр.74-75
“Вядзенне будаўнічых прац і наступная эксплуатацыя АЭС пацягнуць за сабой павелічэнне колькасці насельніцтва ў рэгіёне, што прывядзе да росту рэкрэацыйных нагрузак на прыродныя экасістэмы. Яны могуць выклікаць дыгрэсію лясной расліннасці, павышэнне пажарнай небяспекі ў лясах, рост фактару неспакою для жывёл. Складнікам будаўніцтва атамнай станцыі з'яўляецца таксама збудаванне ліній электраперадачы. Іх пракладка можа выклікаць фрагментацыю размешчаных у рэгіёне каштоўных прыродных экасістэм, а таксама парушэнне ўмоў існавання рэдкіх відаў раслін і жывёл”.
Стр.76
“На тэрыторыі 30-км зоны размешчаны шэраг вадацёкаў і вадаёмаў, якія прадстаўляюць значную экалагічную каштоўнасць. Да ўнікальных з экалагічнага пункту гледжання вадацёкам належаць экасістэмы р. Віліі і яе прытокаў, у якіх знаходзяцца і нерастуюць рэдкія для Рэспублікі Беларусь, занесеныя ў Чырвоную кнігу віды ласосевых рыб”.
Стр.78.
“Грунтавыя воды слаба абароненыя ад забруджвання стронцыем-90 на ўчастках з тарфяна-балотнымі глебамі. У выпадку цяжкай аварыі магчыма забруджванне грунтавых вод у канцэнтрацыях, якія перавышаюць узровень умяшання. Пры аварыі ніжэйшага ўзроўню забруджванне грунтавых вод стронцыем-90 магчыма, але ў канцэнтрацыях ніжэй за узровень умяшання. Неспрыяльнымі няўлічанымі фактарамі, якія могуць прывесці да паскарэння міграцыйных працэсаў і павелічэння канцэнтрацыі радыёнуклідаў стронцыя-90 у грунтавых водах, з'яўляюцца сезонныя ваганні ўзроўню грунтавых водаў і разараны стан глебы, што можа на парадак павялічыць канцэнтрацыю радыенуклідаў».
Стр.93.
“Краявіднае багацце фітапланктону вадацёкаў і вадаёмаў 30-км зоны досыць высокае. У перыяд даследавання выяўлена 209 відаў. У іншых рэках, у параўнанні з р. Віліяй, біямаса фітапланктону, напрыклад, была ніжэй амаль у 5 разоў. Крыніцы 30-км зоны насяляе, прынамсі, 25 рэдкіх відаў водных бесхрыбтовых, якія ўпершыню выяўленыя ў Беларусі і не рэгістраваліся раней ні ў адным тыпе вадаёмаў. У той жа час крынічныя экасістэмы, у параўнанні з азёрнымі і рачнымі, у найменшай ступені ўстойлівыя да антрапагеннага ўздзеяння. Такім чынам, экалагічная каштоўнасць крынічных экасістэм з аднаго боку і іх слабасць — з іншага, вызначаюць неабходнасць прадугледзець адмысловыя меры па захаванні крыніц. У ліку гэтых мер можа быць абвяшчэнне крыніц помнікамі прыроды альбо заказнікамі”.
Стр.83
“Павелічэнне ў халодны час года ў зоне беларускай АЭС колькасці штыляў і слабых вятроў могуць спрыяць развіццю ў асобныя гады зімовага максімуму забруджвання паветра”.
Стр.88
“Прагноз якасці вады ў р. Вілія пасля траплення вычышчаных сцёкавых вод паказаў, што найбольш істотнае ўздзеянне сцёкавых вод распаўсюджваецца на адлегласць да 1 км ад месца скіду. Пры гэтым значэнні паказчыкаў якасці будуць у межах або нязначна перавышаць нарматыўныя гранічна дапушчальныя канцэнтрацыі. Практычна поўнае перамешванне з рачнымі водамі р. Вілія адбываецца на адлегласці да 10,4 км ад месца скіду з нязначнай зменай якасці вады ў рацэ”.
Стр.91
“Максімальная праектная аварыя. Аналіз доз унутранага і знешняга апраменьвання пры найгоршых метэаўмовах паказаў, што максімальная агульная эфектыўная доза складзе 0,108 мЗв. (…) Такім чынам, неабходнасць у правядзенні ахоўных мерапрыемстваў адсутнічае, бо разлічаныя прагназаваныя дозы апраменьвання не перавышаюць крытэраў для правядзення ахоўных мерапрыемстваў (100 мЗв на ўсё цела і/ці 50 мГр на шчытападобную залозу за першыя 7 дзён пасля аварыі)”.
Стр.97
“Узровень забруджвання тэрыторыі Літоўскай Рэспублікі цэзіем-137 не перавысіць 19 кБк/м2 (0,5 Кі/км2), пры гэтым плошча забруджвання складзе 4,1 км 2. Сярэдняе значэнне фонавага забруджвання цэзіем -137 глебаў дадзенага рэгіёна паводле вынікаў праведзеных даследаванняў складае 1,7 кБк/м 2 (0,045 Кі/км2)”.
Стр.103
“Дадатковыя даследаванні па міграцыі забруджвальных рэчываў паказалі, што размяшчэнне і функцыянаванне АЭС на разліковы тэрмін эксплуатацыі можа прывесці да фармавання ў першым ад паверхні ваданосным гарызонце арэолу хімічнага забруджвання, пры гэтым распаўсюджванне забруджвання (нейтральная кантамінанта) да ўзроўню гранічна дапушчальнай канцэнтрацыі не прасунецца далей за 2,5 км ад контуру пляцоўкі беларускай АЭС”.
Стр.112.
Паводле блогу Віктара Малішэўскага
