Каб удзельнічаць у галадоўцы, польскія лекары бяруць адпачынкі за свой кошт

Абедзенны час. У канцы калідора Варшаўскай дзіцячай клінічнай бальніцы раскладзеныя матрацы. На іх сядзяць хлопцы і дзяўчаты, нехта ляжыць, накрыўшыся коўдрай (кажуць, на другі дзень галадоўкі пачынае калаціць) — усяго чалавек 40. Адна дзяўчына адмаўляецца размаўляць, кажа, што дрэнна сябе адчувае і кладзецца пад плед.

Аніта згаджаецца размаўляць, хоць, "калі б вы прыйшлі гадзіну таму, то я б адмовілася, таму што было ніякавата". Аніта далучылася да акцыі 13 кастрычніка, на момант размовы яна галадае ўжо пяць дзён. Гэтых лекараў абвінавачваюць у тым, што, маўляў, яшчэ толькі пачаўшы працаваць, яны ўжо патрабуюць грошай. На наша пытанне, ці праўда, што яны галадаюць за павышэнне зарплаты, Аніта секунду маўчыць і кажа з такой інтанацыяй, што мне становіцца зразумела, што пытанне калі не абразіла, то зачапіла:

"Мяне страшна раздражняе, што пацыенты вымушаныя месяцамі чакаць, каб трапіць да ўрача-спецыяліста. Мяне раздражняе, што ў лекара практычна няма часу на пацыента, таму што львіную частку свайго часу ён марнуе на запаўненне папер. Як пацыент можа нам давяраць, калі ў нас элементарна няма часу, каб заваяваць яго давер?.."

Аніта на асабістым вопыце сутыкнулася з арганізацыяй аховы здароўя. Яе мама пасля інсульту мае патрэбу ў рэабілітацыі ў неўролага: у дзяржаўнай бальніцы ёй было прызначана прыйсьці праз... 10 гадоў. Можна пайсці на рэабілітацыю ў прыватную клініку, але тады, распавядае Аніта, адна тыдзень тэрапіі абыдзецца ў яе месячны заробак лекара-стажора (сёння гэта 2 тысячы злотых, што складае $557).

Як заяўлена ў тэзісах Ініцыятывы лекараў-рэзідэнтаў, арганізатараў акцыі пратэсту, "кадравая сітуацыя сёння настолькі жудасная, што мы вымушаныя працаваць на 2-3 стаўкі, і не таму што так хочам, як пра гэта кажуць палітыкі — таму што без гэтага бальніцы проста не змаглі б нармальна функцыянаваць ... Трэба ясна сказаць, што толькі дзякуючы гераізму і ўцягнутасці лекараў у сваю працу, гэтая сістэма не абрынулася".

Ініцыятарам пратэсту выступіла Ініцыятыва лекараў-рэзідэнтаў (лекараў, якія праходзяць спецыялізацыю ў клініках пасля заканчэння вучобы).

У размову ўступае яшчэ адна дзяўчына: "Так, вядома, мы б хацелі павышэння свайго заробку, але гэта зусім не з'яўляецца галоўным тэзісам. Мы выступаем за павелічэнне адлічэнняў на ахову здароўя да 6,8% ВУП — вось што для нас самае важнае!".

Сёння ў Польшчы на ​​ахову здароўя выдзяляецца 4,7% ВУП, як заяўляе Аб'яднанне лекараў-рэзідэнтаў, гэта самы нізкі паказчык у Еўропе.

"Разумееце, — перабіваючы адзін аднаго, кажуць дзяўчаты, — калі б для нас важныя былі толькі грошы, мы б даўно з'ехалі працаваць за мяжу! Усе з'ехалі б! Штодня з'яўляцца аб'явы: "Возьмем на працу лекара з Польшчы". У Еўропе наш медыцынскі дыплом не патрабуе ў пацверджання, мы ведаем замежныя мовы — для нас няма праблем з'ехаць!"

З суседняга матраца ўстае Анжаліка, яна галадае трэці дзень. Анжаліка дзіцячы лекар. Кажа пра тое, як гэта важна, каб малое дзіця адчувала ўвагу лекара, каб яму не было страшна ў гэтым незнаёмым і чужым месцы, у бальніцы: "А як я магу гэта зрабіць, калі ў мяне элементарна няма часу — я ўвесь час павінна запаўняць нейкія паперкі?"

Дзяўчаты пакуль адчуваюць сябе нядрэнна, калі можна выкарыстоўваць гэтае слова: "Гэта зусім не забава, як можа камусьці здацца". Хоць галадоўшчыкі пад пастаянным наглядам лекараў — ім вымяраюць узровень цукру, ціск — ужо былі выпадкі, калі хто-небудзь страчваў прытомнасць.

Адзін з нашых суразмоўцаў спрабуе схаваць свой стан здароўя ад лекара, каб пазбегнуць "дыскваліфікацыі". Калі лекар палічыць, што паказчыкі галадоўшчыка выклікаюць асцярогі, яму забараняюць ўдзельнічаць у галадоўцы. Але на яго месца прыходзіць наступны.

Галадоўшчыкі бяруць на працы адпачынак або адгулы за свой кошт. Спачатку іх было 10 чалавек, на момант падрыхтоўкі матэрыялу — 37.

16 кастрычніка да акцыі далучыліся яшчэ 12 нацыянальных прафесійных аб'яднанняў лекараў, і сёння пратэсты праходзяць не толькі ў Варшаве.

У Беларусі доля бюджэтных расходаў на ахову здароўя ў 2017 годзе павінна скласці 5,2%. Сярэдні заробак у сферы аховы здароўя ў жніўні — 635 рублёў ($350).