“Не трэба слухаць папулістаў”: Павел Аракелян пра ад’езд і прайграную рэвалюцыю

01/12/2022 - 14:43

“На бягучы момант, па маіх адчуваннях, у Беларусі не засталося даверу проста ні да каго”, — расказвае Еўрарадыё музыка Павел Аракелян, вядомы беларусам не толькі па вялікіх канцэртах, але і па дваравых выступах у 2020-м годзе.

Роўна праз два гады пасля затрымання ў Мінску, музыка з’ехаў у Літву. Трымаўся да апошняга, але інструменты, якія джазмэн прадаваў, каб выжыць, скончыліся, а магчымасцяў зарабляць на жыццё сваёй творчасцю ў Беларусі больш няма. Як і натхнення.

У інтэрв’ю Павел распавядае, чаму музычнаму жыццю на Радзіме прыйшоў канец і разважае пра расчараванне беларусаў у палітыках і экспертах, якія працягваюць гаварыць прыгожымі словамі. Ці прайграла беларуская рэвалюцыя ў 2020-м годзе? “Так, і трэба называць рэчы сваімі імёнамі”, — лічыць наш суразмоўца.

Павел Аракелян і Маргарыта Ляўчук на канцэрце ў Мінску / Еўрарадыё

Еўрарадыё: Украінцы праводзяць вечарынкі нават падчас бамбёжак, яны ўсё роўна пішуць новыя песні, ладзяць канцэрты як у самой Украіне, так і па ўсім свеце…

Павел Аракелян: Я так скажу: калі кожны ў грамадстве робіць сваю працу — напрыклад, ваяры ваююць, разведчыкі разведваюць, палітыкі займаюцца палітыкай, тады і патрэбны музыкі, якія граюць. А калі ў нашай краіне ты і лабаеш, і змагаешся, і палітыкай спрабуеш займацца, а ўсе астатнія — ці ідыёты, ці агенты, атрымліваецца так, як атрымалася ў нас.

Еўрарадыё: Зянонавец?

Павел Аракелян: У мяне да Зянона Станіслававіча таксама шмат пытанняў, як і да ўсіх астатніх, хто быў у нашай палітыцы ўсе 28 год. З тых, зразумела, хто яшчэ жывы. Я — ніхтонавец, спрабую цвяроза глядзець на рэчы, хоць зараз і магу быць занадта эмацыйным, бо не адарваўся ад краіны. Я ўсё яшчэ думкамі і сэрцам унутры.

Нібы ў іншым жыцці / Еўрарадыё

Еўрарадыё: Ты бачыш альтэрнатыву — нейкага годнага лідара, які мог бы сёння ўзначаліць беларускую апазіцыю?

Павел Аракелян: Я не ведаю, як гэта ўсім зразумець, але не трэба слухаць папулістаў. Варта ісці за людзьмі, за якімі стаяць нейкія дзеянні.

Колькі гадоў усе слухаюць: “Шрайбман-Чалы, Чалы-Шрайбман”... Пры гэтым Шрайбман складае 2+2, а Чалы пад свой настрой падганяе рэчаіснасць. У той жа час ёсць цудоўныя аналітыкі: Валерый Карбалевіч, Аляксандр Класкоўскі, Зміцер Шчыгельскі… Так, слухаць іх можа быць цяжка і нават непрыемна. Але той жа Шчыгельскі — вельмі канкрэтны чалавек, які бачыць рэальнасць такой, якая яна ёсць.

Трэба глядзець у існасць, а не ісці за папулізмам і прыгожымі словамі, калі ты хочаш планаваць сваю будучыню, калі хочаш нейкага выніку, а не проста пастаяць у шкарпэтках на лавачцы, а пасля сядзець 10 год на бутэлечцы дзе-небудзь на Жодзіна.

Ёсць людзі, якія робяць, ёсць — якія вельмі разумна і дальнабачна кажуць. Але сітуацыя ў краіне сёння такая, што нават, калі і з’явіцца вельмі годны чалавек, напрыклад, як Мікола Статкевіч, у якім нельга сумнявацца, ці Паша Севярынец, у якога будзе вельмі разумная каманда, людзі ўжо за такім не пойдуць. Беларусы моцна расчараваныя.

Тыя, хто застаўся, спрабуюць неяк выжыць і не скаціцца ў клінічную дэпрэсію. Тыя, хто з’ехаў, спрабуюць адаптавацца на новым месцы. Пры гэтым усім нам аднолькава баліць, што так сталася.

Еўрарадыё: Узгадваючы, як беларусы разуваліся, ты лічыш, што ўсё было дарэмна?

Павел Аракелян: Я не лічу, што ўсё было дарэмна, і што ў тым, што цяпер адбываецца, вінаватыя людзі ў шкарпэтках. Рэвалюцыя прайграла даўно і ўпэўнена насмерць. Далей гэта — усяго толькі старонка нашай гісторыі. Будзе нешта іншае, не моцна звязанае з падзеямі 2020 года, але я моцна спадзяюся, што высновы на падставе тых падзей будуць зробленыя.

Еўрарадыё: Калі ты быў у Беларусі, то як ставіўся да тых, хто з’ехаў? Ці ёсць адчуванне, што ўсе адарваліся ад рэчаіснасці?

Павел Аракелян: Я кепска стаўлюся да тых, хто з’ехаў. Не да тых, хто фізічна з’ехаў і спрабуе наладзіць сваё жыццё, але я моцна бачу крывадушнасць, уласцівую некаторым іншым людзям, асабліва — медыйным. Нехта пачынае пісаць, што ледзьве не ваяваў і са зброяй у руках абараняў Украіну, як ледзьве сам не зрабіў гэтую нашу рэвалюцыю, але вось — настаў яго час з’ехаць. Гэта зусім няпраўда, і я кепска стаўлюся да ідыётаў.

Я добра памятаю адзін выпадак яшчэ ў 2020 годзе. Нейкі чувак з’ехаў у Польшчу і першы яго допіс быў пра тое, што яму там пачалі даваць бабы. Маўляў, і тут да мяне бабы чапляюцца, і там. Ну, дарослы ж мужык… Ну вось да ідыётаў і крэпкіх на словах “герояў”, канешне, я стаўлюся кепска.

А так я даўно казаў: калі ты не можаш сябе захаваць, калі ты рэальна ў небяспецы, калі ты рэальна не можаш чымсьці карысным займацца дома, дык едзь. Можа быць, нейкую частку беларушчыны тады атрымаецца захаваць з таго боку мяжы. Я спадзяюся, што частка беларусаў аднойчы зможа вярнуцца і прывезці з сабою накоплены досвед. Таму, у прынцыпе, да з’ехаўшых як да класа я стаўлюся нармалёва, але сярод іх было шмат мудакоў.

Яшчэ Паша / Еўрарадыё

Еўрарадыё: Як з’ехаць і не адарвацца ад Радзімы. Ты ставіў сабе такую мэту?

Павел Аракелян: Ставіў. Я прасіў сяброў, калі яны заўважаць, што я ўжо крочу ў той бок, піхаць мяне па самае не балуйся. Але гэта таксама ў жыцці мой такі першы досвед. Я тут усяго тры тыдні і літаральна днямі толькі нармальна выдыхнуў, бо, нарэшце, перавёз матулю з катом.

З іншага боку, пераважная большасць медыйных персон, якіх я бачыў, з’ехалі і праз пару месяцаў цалкам адарваліся ад рэчаіснасці. Таму я не ведаю, ці я змагу захаваць сябе лепш за іх, але паспрабую. Мы кансервуемся ў той момант, калі з’ехалі.
Я з’яжджаў у той момант, калі Беларусь нагадвала ўжо не Савецкі Саюз, а Паўночную Карэю.