Рыгор Барадулін: Бог пакуль трымае…
Народны паэт у шпіталі працягвае пісаць вершы і расказвае самаіранічныя анекдоты.
111010 Zybliuk_Baradulin_site.mp3
Не паспеў Рыгор Барадулін вярнуцца з вакацыяў з родных Ушачаў – як здароўе дало збой. Стала моцна сціскаць сэрца. Жонка Валянціна Міхайлаўна выклікала “хуткую”. Зрабілі кардыяграму, праверылі – дзякаваць Богу, нічога экстраннага. Але зафіксавалі збой рытму сэрца, таму ўгаварылі дзядзьку Рыгора легчы ў шпіталь, каб дзякуючы курсу кропельніц нармалізаваць рытм.
У шпіталі мы заспелі Барадуліна на калідоры – званіў з таксафона жонцы.
“У нас розныя аператары, дык танней на хатні з таксафона званіць”, – тлумачыць народны паэт і дадае, што здароўе падводзіць яго ўсё часцей: “Такія гады – што прыходзіцца рамантавацца ў шпіталях. Некаторыя ў маіх гадах яшчэ бегаюць як жарабцы… Мама гаварыла, што “знасілася галава”. У мяне таксама ўжо знашваецца галава. Але тут ляжу – і таксама патрошку пішу”.
На нашу нясмелую просьбу Барадулін зачытаў некалькі апошніх вершаў.
Рыгор Барадулін:
Старэе восень,
Дзень ідзе на схон.
Старэе дзьмухаўцовая завея.
Прымоўк агонь – і сніць гарачы сон.
Ссівелы сам – гляджу як жар сівее.
* * *
Мамы няма,
Я застаўся адзін.
Як час.
* * *
Сон дасынае курган,
Снедае змрокам груган.
Ловіць туман трапяткі
Раніца ў дзве ракі.
Сябры з сумам жартуюць, што апошнія гады Барадулін завёў звычай адзначаць у шпіталі свой дзень нараджэння, які яшчэ ў лютым...
“Усё яшчэ наперадзе!.. – усміхаецца паэт. – Гэта як у тым анекдоце. “— Куды вы мяне везяцё? – У морг. – Дык я ж яшчэ жывы! – Дык а мы яшчэ і не даехалі”. Альбо такі медыцынскі анекдот. “— Што ўрач сказаў? – Урач нічога не сказаў, толькі доўга цмокаў губамі. – Чаму? – Вузкія дзверы, можа труна не пралезці”.
Дзядзька Рыгор кажа, што кантакты з іншымі хворымі ў яго не заўсёды выходзяць гладкія.
“Я калі ляжаў у кардыялогіі, там былі ўдзельнікі вайны. Яны нармальныя нібыта людзі. Але калі заходзіць гаворка пра Савецкі Саюз… Усё!.. Адзін дагаварыўся да таго, што ГУЛАГ – гэта нармальна, а высылалі тудыя толькі кулакоў і ворагаў. Астатнія – дабравольцы. Я кажу: а Беламорканал – гэта што, як “Артэк”?.. А другі быццам бы таксама нармальны, але ўсё адно –Сталін, Сталін… Гэта замбіраваныя людзі”.
Але Рыгор Барадулін стараецца не думаць пра суседзяў і спадзяецца, што гэтым разам удасца выйсці з казённых сцен як найхутчэй.
Мы вобразна спыталіся ў народнага паэта, што цяпер, у дні сённяшнім, баліць у яго больш – галава ці сэрца?
Рыгор Барадулін: “Я думаю, што ўсё-ткі сэрца. Галава, калі знасілася, яе цяжка рамантаваць. Але вы разумееце, калі нешта пішацца – мне тады лепей галаве. А калі нічога не робіш – пачынаюцца ўсякія думкі, адчай, роспач… Бо ўсё жыццё працаваў дзеля гэтай ідэі, дзеля Беларушчыны. А Беларушчына знікае, знікае, знікае…”
Ці трывожыць дзядзьку Рыгора здароўе гэтымі днямі?
Рыгор Барадулін: “Галава... І троху сэрца. Галава ўвогуле – маё слабае месца. Столькі разоў я яе біў, падаў… Як тады, некалькі гадоў таму ва Ушачах – выпаў практычна з другога паверха. І застаўся жывы, толькі палец на назе вывіхнуў. А там жа такія два слупы – мог бы зусім разбіцца. Але Бог трымае…”
