Суд у Мінску раскалоў прыхільнікаў дэкрыміналізацыі наркотыкаў

Фота: Еўрарадыё
Фота: Еўрарадыё

2 студзеня ў Мінску пачынаецца суд над удзельнікамі вечарыны з псіхатропамі, на якой загінула 19-гадовая студэнтка. Нягледзячы на ​​тое, што паседжанне прызначылi адразу пасля навагодніх святаў, ужо за 15 хвілін да пачатку фае суда Першамайскага раёна забіта людзьмі. Бліжэй да 15:00 ля ўваходу ў будынак выстройваецца чарга. У асноўным тут моладзь: сябры і знаёмыя абвінавачаных.

"Нельга за гэта судзіць", — кажа адзін з тых, што стаяць у чарзе. Іншы, які прадставіўся Стасам, разважае: калі б палітыка дзяржавы ў дачыненні да тых, хто ўжывае наркотыкі, не была такой рэпрэсіўнай, трагедыі можна было б пазбегнуць.

"Трэба усведамляць, што за рэчыва ты ўжываеш, як яно дзейнічае, ці можна сумяшчаць яго з нейкімі лекамі. У нашай краіне людзі ў гэтым неграматныя", — кажа ён.

Трагедыя адбылася 4 жніўня 2018 года. Восем маладых людзей сабраліся на вечарыне ў гонар нечага дня нараджэння. Дарослых у кватэры не было. Усе разам яны ўжылі псіхатроп (сёння ў зале суда гэта не гучала, але гаворка ідзе пра экстазі). 19-гадовай дзяўчыне, гаспадыні кватэры, стала дрэнна. Ёй выклікалі "хуткую", але выратаваць яе не ўдалося.

Толькі адзін абвінавачаны сядзіць у клетцы

Зала занадта малая, каб змясціць усіх жадаючых, таму частка тых, хто прыйшоў застаюцца на вуліцы. Некаторыя абыходзяць будынак суда і зазіраюць у вокны залы, дзе праходзіць паседжанне, каб хоць так ўбачыць, што адбываецца ўнутры.

Семярым фігурантам справы ад 17 да 21 года. Толькі адзін з іх — 21-гадовы Антон Б. — сядзіць у клетцы, астатнія двое хлопцаў і чацвёра дзяўчат — на пярэдніх шэрагах, разам са слухачамі.

Суд в Минске расколол сторонников декриминализации наркотиков
Абвінавачаны Антон Б.

Бацькі хлопца, які сядзіць за кратамі, не разумеюць чаму пад вартай знаходзіцца толькі ён. Пасля пасяджэння яны раскажуць Еўрарадыё, што ён ужо правёў у СІЗА больш за тры месяцы. Суддзя адхіляе іх хадайніцтва аб змене меры стрымання.

Кошт жыцця — 136 рублёў

Абвінавачаныя распавядаюць пра сябе: хтосьці вучыцца ў Акадэміі музыкі, хтосьці ходзіць на курсы па акадэмічным малюнку і па дызайне ... Іх галасы гучаць у зале суда няўпэўнена, а самі яны зусім не падобныя ні да наркадылераў з кіно, ні да непрытомных нарказалежных.

 

Суд в Минске расколол сторонников декриминализации наркотиков
Абвінавачаныя сядзяць у першых радах

"Мелі намер, дзейнічалі па папярэдняй змове і з размеркаваннем роляў. Купілі псіхатропнае рэчыва масай не менш за 2 грамаў", — зачытвае абвінавачанне пракурор. Па версіі следства, адна з дзяўчын — Сафія З. — сабрала з кампаніі 136 рублёў, грошы перадалі прадаўцу. Абвінавачаныя атрымалі адрас закладкі: рэчыва знайшлі ў тайніку ў лясным масіве. Скрутак перавезлі на грамадскім транспарце. З дапамогай хатніх вагаў размеркавалі змесціва на 16 капсул — па дзве на кожнага.

Адвакат адной з абвінавачаных настойвае, каб суд праходзіў у закрытым рэжыме, бо большасць абвінавачаных — непаўналетнія. І гэтае хадайніцтва суд адхіляе.

Суд в Минске расколол сторонников декриминализации наркотиков

Аператары дзяржаўных тэлеканалаў здымаюць працэс на камеры. І толькі праз час аб'яўляецца, што весці відэаздымку забаронена. Слухачы абураюцца: бо рэпартаж ўжо знялі! Суддзя Аляксандр Сяргей, не звяртаючы ўвагу на шум, працягвае пасяджэнне, аператары хутка сыходзяць.

Арэшкі і прыправы вельмі дарэчы

Мама хлопца, які сядзіць за кратамі, малюе ў сшытку яго партрэт — яна не бачыла сына тры месяцы. Канвой робіць ёй заўвагу: "Нельга". Ніякіх тлумачэнняў. Жанчына пакорліва хавае сшытак.

На падставе часткі 1 артыкула 328 Крымінальнага кодэкса абвінавачаным пагражае да 5 гадоў пазбаўлення волі. Чацвёра фігурантаў справы цалкам прызнаюць віну, адзін не згодныя, двое прызнаюць віну часткова (не згодныя, што дзейнічалі па папярэдняй змове, а таксама з заяўленай следствам масай рэчывы). Сярод апошніх — хлопец, які сядзіць за кратамі. Відаць, што ён спрабуе трымацца бадзёра. У зале — сябры і бацькі. Хто-небудзь з знаёмых зазірае ў акно, абвінавачаны яму падміргвае. Канваір робіць заўвагу. Жалюзі на вакне шчыльна закрываюць.

"Спачатку сядзеў на Валадарскага, — успамінаюць яго родныя. — Умовы жудасныя. Разам з ім у камеры, разлічанай на 15 чалавек, было 22. Затым яго перавялі ў Жодзіна на тры тыдні, потым зноў вярнулі на Валадарскага, але ўжо з больш прымальнымі ўмовамі".

Увесь гэты час сувязь з блізкімі хлопец падтрымліваў толькі праз лісты. У асноўным ён падбадзёрваў бацькоў, пра падрабязнасці таго, што здарылася нічога не расказваў. Праз адваката сям'я даведалася, што арэшкі і прыправы, якія яму перадавалі, аказаліся вельмі дарэчы: маўляў, іх хаця б можна было дадаваць у кашы, якімі кормяць у СІЗА.

Выбарачная лаяльнасць?

Паседжанне хутка заканчваецца. 3 студзеня ў 11.00 яно працягнецца допытам абвінавачаных і сведак.

Ля дзвярэй суда мамы з "Руху маці 328" сварацца з хлопцамі з руху "Legalize Belarus". Жанчыны дзівяцца выбарачнай лаяльнасці правасуддзя. На іх думку, тым, каго ў такой сітуацыі судзілі ў 2013-2017 гадах, следчыя лёгка маглі "прышыць" распаўсюд. А раз ад наркотыкаў загінула дзяўчына, ў абвінавачванні павінна быць не першая, а пятая частка артыкула 328, максімальная санкцыя па якой — ад 12 да 25 гадоў пазбаўлення волі.

Але пазней прадстаўнік Следчага камітэта Юлія Ганчарова тлумачыць, што расследаванне па частцы 5 артыкула 328 КК яшчэ не скончана. Праўда, праходзяць па ім не тыя сямёра хлопцаў і дзяўчат, якіх сёння пачалі судзіць, а неўсталяваны пакуль наркадылер.

"Удзельнікам вечарыны прад'яўленае абвінавачанне па частцы 1 артыкула 328 КК, а іх крымінальны пераслед па частцы 5 указанага артыкула спынены, паколькі следчыя ўстанавілі, што маладыя людзі набылі псіхатроп для сумеснага ўжывання ў ходзе святкавання дня нараджэння аднаго з членаў іх кампаніі, але не ажыццяўлялі яго збыт", — тлумачыць Ганчарова. І дадае, што мера стрымання ў выглядзе заключэння пад варту прымянялася не толькі ў дачыненні да Антона Б., але і да дзвюх непаўналетніх дзяўчат, якія фігуруюць у справе.

У першым паўгоддзі 2018 гады за ўчыненне злачынстваў, звязаных з незаконным абаротам наркотыкаў, у Беларусі асуджана 1276 чалавек. З іх 871 чалавек — па частцы 1 артыкула 328, і толькі 1 чалавек — па частцы 5 гэтага артыкула.

Больш важных і цікавых навінаў у праграме Еўразум за 02.01

Апошнія навіны

Галоўнае

Выбар рэдакцыі